Anh chị em thân mến,
Các Giám Mục chúng tôi xin gửi đến cộng đoàn Dân Chúa trong giáo phận lời chào hiệp thông trong tinh thần sám hối và khổ chế của mùa Chay Thánh.
Sau thư mục vụ về linh mục và về tu sĩ, thư mục vụ tháng 3 hướng về tập thể đông nhất trong Giáo Hội là giáo dân. Dưới ánh sáng của Công Đồng Vaticanô II, theo đường hướng của Liên Hiệp Các Hội Đồng Giám Mục Á Châu (FABC), và theo thư chung của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam năm Thánh 2010, thư mục vụ triển khai chủ đề Giáo Phận Long Xuyên Tân Phúc Âm Hóa Đời Sống Người Giáo Dân Trong Cộng Đồng Giáo Xứ.
1. Vai trò người giáo dân trong Giáo Hội được Công đồng Vaticanô II mở đường cho sự tham gia đa dạng vào đời sống Giáo Hội tại các cộng đoàn tín hữu giáo xứ, giáo họ. Cụ thể, trong đời sống của Giáo Hội tại Long Xuyên, giáo dân đã và đang góp phần thật phong phú và quảng đại cho đời sống và sứ vụ của Giáo Hội. Trước hết, nhờ bí tích Rửa Tội, người giáo dân được tham dự vào chức linh mục phổ quát của Chúa Kitô. Vì thế, người giáo dân được mời gọi tham gia vào sinh hoạt của Giáo Hội trong vai trò là các thành viên của Hội Đồng Mục Vụ Giáo Xứ, Giáo Lý viên, Ca đoàn, các hội Gia trưởng, Hiền mẫu, Huynh Trưởng, Tông đồ Đội trường của phong trào Thiếu Nhi Thánh Thể, Thừa Tác Viên Ngoại Lệ cho rước lễ, Lễ sinh, các đoàn thể đạo đức. Bên cạnh đó, là sự chia sẻ công sức, tiền của, nhất là những lời cầu nguyện và bao hy sinh âm thầm để xây dựng cộng đoàn Dân Chúa. Ngoài ra, với tính chất trần thế của mình, người giáo dân hiện diện giữa trần thế, trở thành hiện thân của Chúa Kitô giữa lòng đời, trở thành muối là men là ánh sáng trong xã hội. Như vậy, vai trò của người giáo dân là cộng tác với hàng giáo sĩ theo cách thế của mình, để tích cực tham dự vào ba (03) tác vụ chính của Hội Thánh là Loan Báo Tin Mừng, là Thánh Hóa muôn dân, và phục vụ nhân loại theo tinh thần Kitô Giáo. Giáo phận luôn trân trọng những đóng góp quý giá này.
2. Tương quan giữa giáo sĩ và giáo dân trong cộng đoàn tín hữu: Giáo phận đã đề ra đường hướng “tham gia hiệp thông đồng trách nhiệm vì sứ vụ”, nên cần canh tân mối tương quan giữa giáo sĩ và giáo dân. Quả thật, mọi phần tử Dân Thiên Chúa, với ơn của bí tích Rửa Tội, đều bình đẳng về phẩm gía, căn tính và ơn gọi nền tảng của tất cả các Kitô hữu trong thân thể mầu nhiệm của Đức Kitô, và cùng được kêu gọi chia sẻ cho nhau những điều thiện ích. “Ơn riêng Thiên Chúa đã ban, mỗi người trong anh em phải dùng mà phục vụ kẻ khác. Như vậy, anh em mới là những người khéo quản lý ân huệ thiên hình vạn trạng của Thiên Chúa” (1 Pr 4,10). (LG số 13). Vì thế, cộng đồng giáo xứ với sự hướng dẫn của hàng giáo sĩ và tu sĩ, cần khám phá ra các đặc sủng phong phú và đa dạng trong hàng ngũ giáo dân, tạo điều kiện để mọi người, theo cách thức riêng của mình, đồng lòng cộng tác thi hành sứ vụ của Chúa Kitô trao cho Giáo Hội. (x.LG số 30). Giáo phận, qua các linh mục phụ trách cộng đoàn tín hữu, ý thức được trách nhiệm này, và ước mong thực hiện một cách có hiệu quả nhất.
3. Chính vì thế, giáo phận, qua các Ủy Ban và Ban của giáo phận, cần mạnh dạn phát huy vai trò người giáo dân tham gia vào công việc tông đồ cách tích cực hơn vào các sinh hoạt của giáo hội, khích lệ các sáng kiến, và mời gọi họ dự phần vào các hoạt động tồng đồ như là những cộng sự viên chứ không đơn thuần là người thi hành các chỉ thị. Theo FABC, người giáo dân cần được huấn luyện tập trung vào 3 lãnh vực sau đây: Một là huấn luyện toàn bộ về kiến thức đức tin qua các lớp giáo lý; hai là cần đươc huấn luyện cách đặc biệt về kiến thức cũng như lãnh đạo liên quan đến các hoạt động tông đồ, cụ thể là Hội đồng mục vụ giáo xứ, các đoàn thể, các nhóm đặc sủng; và ba là huấn luyện về đời sống tu đức dành cho giáo dân, tập trung vào Lời Chúa, các Bí tích, và lòng sùng kính trong Giáo Hội, nhờ đó trong sự hiệp thông, giáo dân sẽ thánh hóa cuộc sống hàng ngày, cuộc sống nghề nghiệp và xã hội.
4. Từ đề nghị của Đại Hội Dân Chúa Việt Nam 2010, giáo phận Long Xuyên mong muốn đẩy mạnh hơn nữa để toàn thể cộng đoàn Dân Chúa trong giáo phận ý thức hơn về tầm quan trọng của vai trò người giáo dân trong đời sống Giáo Hội. Cụ thể là:
* Với đường hướng tham gia hiệp thông đồng trách nhiệm vì sứ vụ, giáo phận Long Xuyên, cần tạo mọi điều kiện thuận lợi cho người giáo dân tham gia tích cực vào đời sống và sứ mạng của Giáo phận, cụ thể tại các giáo xứ, giáo họ và các điểm truyền giáo.
* Các linh mục cần phát huy cung cách lãnh đạo đồng trách nhiệm trong khi thi hành tác vụ linh mục giữa cộng đoàn dân Chúa, đặc biệt là nhiệm vụ quản trị điều hành giáo xứ trong tinh thần cầu nguyện và đối thoại cùng tìm ý Chúa và cùng thực thi ý Chúa.
* Cần đẩy mạnh hơn nữa việc huấn luyện giáo dân qua các cuộc thường huấn định kỳ ngay trong bầu khí giáo xứ, hoặc liên xứ, giúp giáo dân được chuẩn bị tốt đẹp khi thi hành sứ vụ của mình trong Giáo hội và trong xã hội.
* Đặc biệt, rất cần tổ chức các buổi cầu nguyện, các cuộc tĩnh tâm, linh thao cho giáo dân nhằm đào tạo chiều kích nội tâm cho giáo dân để giáo dân có thể sống quân bình giữa hoạt động và chiêm niệm, nhờ đó họ trở thành những con người tôn giáo đích thực, những người có kinh nghiệm bản thân về mối tương quan thân tình với Chúa, về niềm an vui nội tâm.
Anh chị em thân mến,
Chúng ta phó thác chương trình tân Phúc Âm hóa người giáo dân của giáo phận cho Thánh Giuse. Xin ngài giữ vai trò là gia trưởng trong gia đình giáo xứ và trong gia đình giáo phận của chúng ta. Cầu chúc anh chị em tiếp tục sống Mùa Chay Thánh và bước vào tuần thánh một cách có hiệu quả thiêng liêng.
+ Giuse Trần Văn Toản + Giuse Trần Xuân Tiếu
Giám Mục Phụ Tá Giám Mục Giáo Phận Long Xuyên
(WGP.Long Xuyên 17.02.2015)