Tin Mừng hôm nay là trình thuật đầu tiên về trừ quỷ của thánh Mátthêu. Chuyện này đã được Máccô kể lại với nhiều chi tiết hấp dẫn hơn (Mc 5, 1-20). Nhưng trong Mátthêu, khuôn mặt Đức Giê su lại nổi bật hơn nhiều. Ngài đã cùng với các môn đệ qua bờ bên kia sau khi gặp cơn bão biển. Khi Ngài đến vùng đất của người Gađara, ở phía đông nam Hồ Galilê, hai người bị quỷ ám từ mồ mả đi ra, đến gặp Ngài (c. 28).
Chúa Giêsu đến với người dân miền Giêrasa, nhưng họ đã khước từ Người. Chúa đã thực hiện dấu lạ chữa lành hai người bị quỷ ám và cho quỷ nhập vào đàn heo. Chúa giải thoát hai con người khỏi quyền lực ma quỷ và giải phóng dân làng khỏi nỗi sợ hãi trên con đường mà trước đây “không ai dám qua đường ấy”, nhưng họ đã xin Người rời khỏi vùng đất của họ. Họ làm thế có lẽ vì sợ phải gánh chịu thêm những thiệt hại vật chất do sự hiện diện của Chúa. Họ vẫn biết uy quyền trổi vượt của Người, nhưng lại tiếc đàn heo, sợ mất mát của cải vật chất. Họ đã bỏ mất cơ hội để tiếp xúc với Chúa và như thế, họ đánh mất nhiều điều lớn lao hơn nữa.
Mồ mả là nơi dành cho người chết, nơi bị coi là nhơ uế, nơi của thần dữ. Có hai nét giúp ta nhận ra sự hiện diện của quỷ nơi những người bị ám. Họ rất dữ tợn đến nỗi không ai dám qua lại con đường ấy (c. 28). Họ nhận biết ngay Đức Giêsu là Con Thiên Chúa (c. 29). Sức mạnh kinh khủng và sự hiểu biết lạ lùng là thế mạnh của thần dữ. Nhưng đây cũng là điểm yếu của quỷ khi đứng trước Đức Giêsu. Chính vì thế chúng hoảng sợ khi thấy mình bị đe dọa: “Chưa tới lúc mà ông đã đến đây hành hạ chúng tôi sao?”
Chúa Giêsu đến sớm quá và khiến cho quyền lực của chúng phải sụp đổ. Khi đọc trang Tin Mừng này, ta thường có nhiều câu hỏi. Tại sao quỷ lại xin nhập vào đàn heo? Tại sao Đức Giêsu lại đồng ý? Đàn heo chết đuối thì quỷ ra sao? Phải đền người chủ đàn heo thế nào? Mátthêu có vẻ không quan tâm đến những câu hỏi ấy. Điều ông quan tâm là làm nổi bật quyền năng của Chúa Giêsu. Chỉ một lời Ngài phán: “Đi!” là đuổi được quỷ ra khỏi hai người.
Chúa đến với họ qua dấu lạ chữa lành hai người bị quỉ ám mà từ lâu họ đã chối từ, và sự kiện đàn heo bị quỉ nhập lao xuống biển chết chìm. Chúa Giêsu đã thực hiện dấu lạ để kéo chú ý của người dân trong thành về việc Chúa đến, nhưng họ đã bỏ mất cơ hội để tiếp xúc với Chúa và đón nhận ơn cứu độ. Bởi vì, như Tin Mừng kể lại, sau khi gặp Ngài, họ xin Ngài rời khỏi vùng đất của họ. Họ làm thế vì sợ phải gánh chịu những thiệt hại vật chất do sự hiện diện của con người lạ lùng này. Những lợi lộc hay những thiệt thòi vật chất có thể làm cho con người khép kín tâm hồn, trở nên mù quáng trước sự hiện diện yêu thương, bình an và cứu rỗi của Chúa.
Con người thường dễ có khuynh hướng thà khước từ Chúa hơn là khước từ vật chất; thà chấp nhận sống dưới sự cai trị của tội lỗi, miễn là được sung túc, tiện nghi, giàu có. Những lợi lộc hay những thiệt thòi vật chất có thể làm cho con người khép kín tâm hồn, trở nên mù quáng trước sự hiện diện yêu thương, bình an và cứu rỗi của Chúa. Có nhiều lúc, con người thấy Chúa đáng sợ và không muốn Chúa đến gần mình, nhất là khi Người đòi họ phải từ bỏ, hay khi Người muốn trục xuất một tên quỷ dữ lâu nay đang trú ẩn trong họ. Vì vậy, Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II không ngừng mời gọi chúng ta rằng “đừng sợ”. Đừng sợ Chúa Kitô, nhưng “hãy mở, hãy mở rộng cửa cho Người, vì Người chẳng bao giờ lấy mất cái gì của chúng ta. Người sẽ đem lại cho chúng ta muôn nghìn điều quý giá hơn bao giờ hết”.
Nước Trời đến đem lại bình an cho hai người quỷ ám ở trong mồ mả, và cho những ai qua lại lối đi ấy. Không thấy các người dân ngoại chăn heo kêu ca về chuyện mất đàn heo, nhưng họ lại trở nên những người loan báo cho dân thành về mọi chuyện. Tiếc là dân thành đã không muốn đón tiếp Ngài. Quỷ hấp dẫn con người bằng quyền lực và tri thức của chúng. Nhưng thực sự chúng là kẻ thù không đội trời chung của con người. Chúng phân ly con người, đẩy người sống vào mộ người chết, biến con người thành mối đe dọa cho con người (c. 28). Chúng thích có mặt ở đàn vật ô uế, thích gieo vãi sự ô uế khắp nơi (c. 31). Xin Chúa cho ta thấy được sự lộng hành của quỷ dữ trong thế giới hôm nay. Và xin Chúa cứu ta khỏi nanh vuốt của ác thần.
“Ma quỷ muốn Giáo Hội diệt vong vì Giáo Hội là mẹ của các Thánh.” Từ bao đời, Satan vẫn ở vào thế “không đội trời chung” với Thiên Chúa. Điều này được chứng nghiệm khi Chúa Giêsu khi khử trừ quyền lực của Satan khỏi hai người bị quỷ ám. Chúa Giêsu là Đấng thánh, là sự sống vĩnh cửu; Ngài xuất hiện có nghĩa là ngày tàn của chúng đã tới, và vì thế chúng hoảng hốt: “Ông đến để làm khổ chúng tôi sao?” Chúng muốn con người phải trầm luân nhưng chúng đã thất bại khi quyền năng Chúa tỏ hiện qua cái chết trên thập giá và sự phục sinh của Người.
Ngày nay, ma quỷ càng tinh vi hơn khi thâm nhập vào thế giới loài người. Chúng lợi dụng chính sự thông minh của con người và cả những phương tiện truyền thông hiện đại nhất để chia cắt mối liên hệ giữa con người với Thiên Chúa. Chuyên cần cầu nguyện và cẩn trọng nhận định vẫn là phương thế tuyệt hảo để phá vỡ cạm bẫy của chúng.
Huệ Minh