Một sự trợ giúp về mặt thiêng liêng nhưng không thay thế thuốc
Linh mục là “tư vấn thiêng liêng”, qua quyển sách này, linh mục giúp những người trầm cảm “đi qua chứng trầm cảm của mình” với những lời tâm sự rất phong phú của các người đi tĩnh tâm với mình, với phần phân tích các đoạn Phúc Âm. Tuy nhiên, linh mục không nghĩ mình thay thế bác sĩ, người cho thuốc, cũng không thay thế các bác sĩ tâm thần hoặc các nhà tâm lý trị liệu! Mỗi người trong địa hạt của mình có những hiệu quả mà không ai được xem thường. Nhưng chứng trầm cảm cũng mang khía cạnh tâm linh, và đó là lãnh vực của cha. Cha không “dám” khẳng định mình chữa lành được bệnh nhân, nhưng cha biết mình đã cải thiện được tình trạng của một số người. Lý do và triệu chứng trầm cảm thì có rất nhiều. Cha lần lượt xem xét họ có phải là người “kiệt sức vì có quá nhiều khó khăn”, người “quá nhạy cảm với thế gian này”, người “trầm cảm dù thành công”, người “cảm thấy mình có trách nhiệm hoặc mang mặc cảm tội lỗi về mọi chuyện” không vv.
Đối diện với chứng trầm cảm
Đối với bệnh nhân, bước đầu là “đối diện với chứng trầm cảm của mình”, thay vì nói “thế giới này thật khủng khiếp”, thì phải nghĩ “thế giới này dưới mắt tôi khủng khiếp, tôi nhìn nó với cặp mắt kiếng màu đen”. Từ lúc đó, điều tốt cho bệnh nhân là chiêm niệm về một vài việc chữa lành của Chúa Kitô: nghĩ đến người bệnh phung cùi, họ có bị mặc cảm tội lỗi đè nặng không, đến người mù, họ có nghĩ mình không còn một tương lai nào không, nghĩ đến người bại liệt, họ có nghĩ chỉ việc đi ra khỏi giường là cả một thử thách hay không. Các chú giải của linh mục Grün trong các đoạn Phúc Âm này có thể giúp người bệnh suy niệm. Các quan hệ giữa vua Xa-un và Đavít, câu chuyện của tiên tri Êlia là các ẩn dụ về tình trạng trầm cảm. Thánh Phaolô cũng đóng góp trong câu chuyện Tuần Thương Khó Chúa Kitô và Chúa hấp hối trong Vườn Cây Dầu. Trong suốt quyển sách, tác giả kể các câu chuyện Thánh Kinh để người bệnh nhìn vào, với sự hướng dẫn của người giàu kinh nghiệm, thấy được thường thường chứng trầm cảm của mình là một dấu hiệu, một lời kêu gọi để mình thay đổi cuộc sống, để thấy cần thiết phải qua một giai đoạn khác của cuộc đời.
Tác giả cũng giải thích cho độc giả hiểu sự giống nhau và khác nhau giữa chứng trầm cảm bình thường với “đêm đen tối” của các nhà thần nghiệm. Nếu người trầm cảm sau khi đã cầu nguyện lâu dài để xin mình thoát được chứng bệnh này mà chưa được nhận lời, và nếu tự đáy lòng họ nói được: “Xin theo ý Chúa chứ không theo ý con”, họ chấp nhận sự đau khổ của mình, chấp nhận con người thật với “những hạn chế” của mình, và họ dựa vào ý Chúa, thì họ sẽ đi từ thái độ vị kỷ qua thái độ “đặt Thiên Chúa làm trọng tâm”, khi đó họ sẽ bật lên được, tìm sức mạnh theo hình thức anh hùng tính. Có những “người u sầu” không thoát ra được tính bi quan cố hữu nhưng có thể học để sống với chứng trầm cảm của mình và có thể có ơn ích. Cha xem như một định đề, trong “tận thâm sâu tâm hồn” của mỗi người đều có một “nơi”, nơi đó “vẫn còn nguyên vẹn, nơi bệnh tật không đến được”, nơi “Chúa dựng lên căn nhà của Chúa” và mình có thể đến đó sau khi đã “vượt qua” qua đủ loại chướng ngại.
Quy chiếu với rất nhiều bài đọc
Quyển sách vừa này nhắm đến các người bị bệnh trầm cảm và các nhà trị liệu học của họ, vừa nhắm đến những người không bị trầm cảm, những người có thể chưa hiểu một vài khái niệm và một vài hoàn cảnh. Nhưng có ai, mà chưa bao giờ chưa bị chán nản, buồn bã lúc này lúc khác không? Ai cũng có thể hưởng ơn ích khi mở quyển Thánh Kinh của mình và thấy vị linh mục dày kinh nghiệm này chỉ dẫn cho mình những đoạn phù hợp với tình trạng của mình.
Độc giả sẽ có thể tò mò. Tác giả không nói các chuyện riêng của mình. Tại sao cha đi tu Dòng Bênêđictô, tại sao cha không mở văn phòng tâm lý trị liệu? Vào Dòng là rời “thế gian”, là từ bỏ ý riêng của mình để theo ý Chúa. Đi tu không phải là một nghề như các nghề khác. Đó là một ơn hoàn toàn ngoài con người của mình. Linh mục Anselm hiểu rõ những ai rơi vào trong đêm tối của chứng trầm cảm, có khi nào trong quá khứ cha cũng đã trải qua “đêm tăm tối” không?
(Marta An Nguyễn chuyển dịch, phanxico.vn 25.11.2016/
fr.aleteia.org, Jacqueline Picoche, 2016-11-23)