|
Đối với chúng ta, phần đông tín hữu Việt Nam, danh xưng Tôma khơi gợi về một thái độ, thái độ “cứng lòng tin”. Tuy nhiên, thánh Tôma đưa ra một điều kiện với đức tin, ngài đòi được sờ mó đến bằng chứng là những vết thương; được chạm đến cạnh xườn của Chúa, thánh nhân mới tin.
Khi Chúa Giêsu hiện ra với các tông đồ, đứng giữa các ông và nói: “Bình an cho anh em”, thì lúc đó thiếu Tôma, nên Tôma không tin, ông nói rằng “nếu tôi không thấy, thì tôi không tin”.
Tám ngày sau, Chúa hiện ra cho các tông đồ, trong đó có cả Tôma, Chúa nói với ông, “đừng cứng lòng, nhưng hãy tin”. Thấy Chúa Phục Sinh, diện đối diện, Tôma chỉ còn biết sụp lạy mà thưa rằng “Lạy Thiên Chúa của con”.
Đó là một lời tuyên xưng, một lời khẩn cầu, ‘Chúa ơi, con kém tin quá, xin Chúa thương xót con’.
Trình thuật Tin Mừng hôm nay có thể được xem như là biểu tượng cho hành trình thiêng liêng của chúng ta. Cuộc đời chúng ta nếu không có Chúa sẽ “trở lại đường xưa lối cũ” của mê lầm tội lỗi. Không có Chúa mọi nỗ lực cố gắng về đường thiêng liêng trở thành luống công vô ích; nếu vắng bóng Chúa thì tất cả chỉ là “dã tràng xe cát biển đông”.
Tôma đã không tin lời chứng của các môn đệ rằng Chúa Giêsu đã sống lại qua việc Ngài hiện ra với họ. Đức tin của cộng đoàn các môn đệ, những người bạn thân thiết đã cùng ông theo Chúa nhiều năm tháng, không giúp ông tin vào sự sống lại của Chúa. Ông khẳng định mình chỉ có thể tin nếu chính ông được gặp Chúa hiện ra, để xác nhận rằng đó chính là Chúa Giêsu thật qua các vết thương của Ngài. Tuy nhiên, khi Chúa hiện ra với ông, Tôma đã không cần thực hiện việc ‘xác nhận’ đó nhưng vẫn tin Chúa đã thực sự sống lại.
“Sự hồ nghi của Tôma” là điều mà không ít Kitô hữu ngày nay đang gặp phải, đặc biệt là các bạn trẻ phải rời xa gia đình, xa cộng đoàn giáo xứ thân quen để bước vào môi trường học tập, làm việc mới, nơi có những chủ trương, lối sống, học thuyết dễ khiến đức tin của họ bị chao đảo.
Khi đó, họ cũng có cùng tâm trạng với thánh Tôma khi xưa, đó là cảm thấy đức tin của cộng đoàn mà mình đã và đang sống chung không giúp gì cho họ trong việc tìm lại niềm xác tín vào Chúa. Có thể họ vẫn đi lễ, vẫn tham dự các cử hành phụng vụ cùng với cộng đoàn, nhưng lại cảm thấy lạc lõng giữa những người đang sốt sắng cầu nguyện, ca ngợi Chúa. Cái họ cần là một cảm nghiệm cá vị với Chúa.
Lời khẩn cầu của Tôma là lời khẩn cầu Chúa thương xót, cũng là lời khẩn cầu của từng người chúng ta. Thiên Chúa là tình yêu, là Đấng giàu lòng thương xót, và đã yêu thương chúng ta đến cùng (Ga 13,1). Chính vết thương nơi Thánh Tâm Chúa trên Thánh Giá là ấn tín của tình yêu vô biên và vô điều kiện, là nơi tuôn trào Máu và Nước trường sinh, là Nguồn Mạch Lòng Thương Xót.
Tình thương của Đức Giêsu Phục Sinh nơi biến cố hiện ra với Tôma. Có thể nói, việc Tôma không được chứng kiến việc Đức Giêsu hiện ra lần thứ nhất với 10 Tông đồ kia là lỗi của ông. Vậy mà Tôma còn thách thức Đức Giêsu. Dầu vậy, vì tình thương của Đức Giêsu Phục Sinh đã không trách Tôma, trái lại Ngài “chiều” theo sự thách thức của ông.
Tám ngày sau đó, Ngài đã hiện ra để đáp ứng nhu cầu của Tôma, và cách nào đó để củng cố đức tin cho ông và nhiều người qua mọi thế hệ. Cho nên, Thánh Grêgôriô Cả mới nói: “Không phải tình cờ, nhưng Chúa đã an bài xảy ra như vậy. Lòng từ bi cao cả của Người đã hành động một cách tuyệt vời, để nhờ người môn đệ hoài nghi ấy sờ vào các thương tích nơi thân thể Thầy mình, mà vết thương cứng lòng tin ở nơi ta được chữa khỏi. Sự cứng lòng tin của Tôma còn giúp ích cho lòng tin của ta hơn là đức tin của các Tông đồ khác.”
Chúng ta được mời gọi tin tưởng vào Chúa, lắng nghe tiếng Chúa và thực hiện lời của Người. Bởi vì có Chúa thì mọi công lao vất vả của chúng ta sẽ được ban thưởng như mẻ cá ắp đầy lạ lùng. “Hãy ký thác đường đời cho Chúa, tin tưởng vào Người, Người sẽ ra tay” (Tv37, 5).
Khi xưa, Chúa đã đáp ứng “yêu cầu” chính đáng này của thánh Tôma, nhưng Ngài không hiện ra với một mình ông, nhưng là với cộng đoàn các môn đệ có Tôma ở đó. Điều này có nghĩa là hành trình tìm kiếm niềm xác tín cá nhân không thể tách rời khỏi cộng đoàn, nhưng phải được thực hiện trong cộng đoàn và nhờ sự trợ giúp của cộng đoàn.
Ngày nay, có lẽ Chúa sẽ không hiện ra cách tỏ tường với mỗi cá nhân để đáp lại mọi yêu cầu phải nhìn thấy Chúa thì mới tin vào Ngài, nhưng Chúa chắc chắn cho ta gặp được Ngài qua những gương sáng sống đức tin ngay trong chính cộng đoàn: đó có thể là một cụ già ít học, lọm khọm chống gậy đến nhà thờ mỗi ngày dù trời mưa gió; hay đó cũng có thể là một người đồng trang lứa, sẵn sàng hy sinh thời gian, công sức để làm việc bác ái.
Nhờ cảm nhận được tình thương của Đức Giêsu Phục Sinh, Thánh Tôma đã đi khắp nơi để loan bái Tin mừng, làm chứng về sự chết và sự phục sinh của Thầy mình. Tương truyền rằng, khi đi rao giảng Tin mừng ở Ấn độ, Ngài chịu chết tử đạo ở đó.
Cuộc đời của mỗi người chúng ta được dệt nên bằng một những chuỗi ngày của vui buồn sướng khổ lẫn lộn. Hành trình đức tin của mỗi người có lẽ cũng không ít chông gai sỏi đá. Có lúc cũng như Tôma, chúng ta bắt Chúa phải ra tay can thiệp thì tôi mới tin. Hãy là một Tôma mới, khi cảm nghiệm sâu sa về tình thương của Chúa, mỗi người chúng ta hãy can đảm thể hiện niềm tin của mình, trong mọi hoàn cảnh của cuộc sống. Sẵn sàng đón nhận những hy sinh thử thách kể cả mạng sống, để minh chứng tình yêu của mình vào Chúa Phục sinh.
Như thánh Tô-ma, chúng ta hãy có lòng ước ao mạnh mẽ “thấy” Chúa để đi theo Người một cách cụ thể ; và xin cho chúng ta vượt qua bình diện thấy thể lí, để có thể nhận ra Đức Giê-su Ki-tô, là Đức Chúa Phục Sinh, ngang qua các dấu chỉ sáng tạo, sự sống, cuộc đời, ơn gọi, Lời Chúa, Thánh Thể dưới ánh sáng của mầu nhiệm Vượt Qua trong cuộc đời của chúng ta.
Huệ Minh
