Nhà tù nhìn từ gần

Cuộc gặp gỡ đầu tiên của con với thế giới lao tù diễn ra cách hết sức tình cờ vào năm con 18 tuổi. Năm ấy con là hướng đạo sinh và được nghe nói đến một dự án của ”Hội Huynh Trưởng và Hướng Đạo Sinh Công Giáo Ý” thực hiện vào mỗi mùa hè nơi nhà giam các trẻ vị thành niên ở Bologna (Nam Ý).

Cuộc gặp gỡ đã để lại nơi con rất nhiều xúc động đến độ con tự nhủ: ”Tại sao mình không dấn thân vào?” Rất nhanh sau đó, không cần suy tính nghĩ ngợi lâu dài, con quyết định ghi tên vào dự án của Hội. Thế là khi mãn bậc trung học đệ nhị cấp, mùa hè năm ấy, con dành ra một tuần lễ để tiếp xúc với các trẻ vị thành niên bị giam nơi nhà tù này. Cuộc tiếp xúc đối với con đúng thật là những làn chớp sáng đánh xuyên qua đầu con.

Kinh nghiệm cuộc gặp gỡ với các tù nhân trẻ ở lứa tuổi dậy thì đã để lại một dấu ấn sâu đậm trong cuộc đời con. Chưa hết. Cái đụng chạm thật gần với thực tại giam cầm đã thay đổi hẳn lối sống con. Một số cách thức suy tư của con thay đổi tận gốc rễ. Lương tâm con hoàn toàn rúng động. Các lời nói, các câu chuyện con nghe được và các trao đổi với các tù nhân nơi nhà tù trẻ vị thành niên đã góp phần vào công cuộc định nghĩa lại căn tính của con.

Sau mùa hè năm ấy, con không làm gì khác ngoài việc chỉ nghiền ngẫm về những gì con đã trải qua, về cuộc gặp gỡ vừa siêu thực vừa thực tế rõ ràng, về những người trẻ lầm lẫn hư mất và dám đùa chơi với cuộc đời mà con đã gặp. Và thế là con liên lạc với Hội Pantagruel ở Firenze là Hội hoạt động từ thiện nơi nhà tù bằng chính các nhân viên thiện nguyện của mình. Con theo một khóa huấn luyện và tháng 11 năm 2010 con chính thức bước qua ngưỡng cửa nhà giam với tư cách là nhân viên thiện nguyện. Đó là nhà tù Sollicciano ở thành phố Firenze. Và như con đã nói ngay từ đầu, con làm việc thiện nguyện nơi đây từ hơn một năm nay.

Đối với con, kinh nghiệm tiếp xúc trực tiếp với thế giới lao tù là một kinh nghiệm vô cùng ngỡ ngàng đầy kinh ngạc, nhưng luôn luôn được chiếu sáng và làm phong phú thêm chứ không bao giờ rút bớt điều gì nơi con cả.

Mỗi cuộc đàm thoại trao đổi với một tù nhân là một khuyến khích con phải tôn trọng cuộc sống, một thúc đẩy con phải sống tốt lành hơn, phải dấn thân hơn. Đó là về phía cá nhân con. Còn đối với các tù nhân con có dịp tiếp xúc, thì các câu chuyện mà chúng con trao đổi với nhau gây một ý thức lớn lao nơi con. Con ý thức về một nhân loại sa đọa, lầm lẫn, mất ảo tưởng rồi bị gạt ra ngoài lề xã hội. Vì thế con cần phải tận dụng tối đa đôi mắt để nhìn và đôi tai để nghe. Và nhất là một con tim để cảm thông để chia sẻ các nỗi thống khổ của tù nhân với trọn tấm lòng chân thành.

Xuyên qua việc làm thiện nguyện nơi nhà tù đưa con đến một ý nghĩ như sau. Đó là làm thế nào để đưa xã hội và con người sống bên ngoài vào trong thế giới lao tù để tiếp xúc trực tiếp với các tù nhân. Nhìn từ bên ngoài thì nhà tù là nơi đầy bí ẩn, nghiêm khắc, gây âu lo với đủ thứ bất an của những kẻ tội phạm từng phá rối và gieo kinh hoàng. Thế rồi, khi có dịp bước vào bên trong nhà giam, tiếp xúc thật gần với tù nhân người ta mới ngỡ ngàng khám phá ra một thế giới đầy xúc động. Người ta xúc động trước các câu chuyện của những kẻ giờ đây bị dằn vặt khôn nguôi về các hành vi tội ác mình đã phạm và về ước muốn đền bù trả giá cho các hành vi tội ác đó. Đồng thời các tù nhân cũng ước ao sao cho việc đền bù tội lỗi của mình được diễn ra trong một khung cảnh và nơi chốn mà các quyền con người không bị tước đoạt. Có thế các tù nhân mới có thể tìm lại nhân phẩm nhờ ý thức về chính mình, về căn tính riêng cũng như nhờ các trao đổi tiếp xúc với người khác. Sau cùng, nhờ việc giáo dục và huấn luyện lương tâm nơi nhà tù.

… Khi ấy, Đức Chúa GIÊSU phán cùng các môn đệ rằng: ”Khi Con Người đến trong vinh quang, có hết thảy mọi thiên thần hầu cận, Người sẽ ngự trên ngai uy linh của Người. Muôn dân sẽ được tập họp lại trước mặt Người, và Người sẽ phân chia họ ra, như mục tử tách chiên ra khỏi dê. Chiên thì Người cho đứng bên phải, còn dê ở bên trái. Bấy giờ Vua sẽ phán với những người bên hữu rằng: ”Hãy đến, hỡi những kẻ CHA Ta chúc phúc, hãy lãnh lấy phần gia nghiệp là Nước Trời đã chuẩn bị cho các con từ khi tạo dựng vũ trụ. Vì xưa Ta đói, các con đã cho ăn, Ta khát, các con đã cho uống, Ta là khách lạ, các con đã tiếp rước, Ta mình trần, các con đã cho mặc, Ta đau yếu, các con đã viếng thăm. Ta bị tù đày, các con đã đến với Ta”(Matthêu 25,31-36+40).

(”Il Bollettino Salesiano”, Rivista fondata da San Giovanni Bosco nel 1877, Giugno 2012, Anno CXXXVI, Numero 6, trang 19).