Sơ Cecylia Maria Roszak dòng Ðaminh, người Ba Lan đã qua đời ở tuổi 110 vào ngày 16.11.2018, khép lại một chặng đường phục vụ nhiệt thành và can trường.
Sơ Cecylia sinh ngày 25.3.1908 tại Kielczewo, Ba Lan. Sau khi tốt nghiệp trường nghề ở tuổi 21, sơ gia nhập dòng Đaminh ở Krakow và sống tại tu viện On Gródek. Năm 1938, sơ cùng một số nữ tu đến Vilnius (thủ đô Lithuania) với mong muốn tạo nền móng cho một cộng đoàn khác. Tuy nhiên, kế hoạch thất bại do thế chiến thứ II bùng nổ.
Hai năm sau, Vilnius bị Đức quốc xã chiếm đóng, sơ cùng các nữ tu dưới sự dẫn dắt của bề trên, mẹ Bertranda, bất chấp sự nguy hiểm đến tính mạng đã che chở cho 17 người Do Thái trong tu viện. Những người Do Thái này là thành viên của phong trào bí mật Zion, đã sống sót nhờ vào tấm lòng nhân ái và sự quả cảm của các sơ Đaminh. Họ tìm được nơi trú ẩn an toàn sau bức tường của tu viện, cùng các nữ tu làm việc đồng áng và tiếp tục hoạt động chính trị. Nhóm thành viên Zion gọi mẹ bề trên Bertranda là “ima” (nghĩa là mẹ trong tiếng Do Thái).
Năm 1941, những người này quyết định rời khỏi tu viện để trở về khu biệt cư Do Thái (ghetto), tiếp tục công cuộc kháng chiến. Mẹ Bertranda nói họ hãy ở lại, nhưng về sau, mẹ đã rời tu viện, đến ghetto để giúp đỡ các “anh chị em”. Tháng 9.1943, mẹ Bertranda bị bắt. Tu viện Vilnius bị đóng cửa, các nữ tu phân tán khắp nơi. Sơ Roszak trở lại Krakow.
Chiến tranh kết thúc, năm 1947, sơ Roszak cùng các nữ tu dòng Đaminh quay về phục vụ tại nhà mẹ của dòng ở Krakow. Năm 1984, mẹ Bertranda và các nữ tu tại tu viện Vilnius ngày nào, bao gồm sơ Roszak, được Yad Vashem – Trung tâm Tưởng niệm Các nạn nhân của trại tập trung – trao tặng danh hiệu “Người ngoại quốc công chính”. Danh hiệu này tôn vinh những người nước ngoài không ngại nguy hiểm tính mạng, vẫn rộng lòng giúp đỡ người Do Thái trong suốt thời kỳ bị phát xít Đức truy sát trong thế chiến thứ II.
Mặc dù phải trải qua một số phẫu thuật năm 101 tuổi, nhưng sơ Roszak vẫn tiếp tục tham gia nhiều hoạt động của dòng, vẫn dự giờ cầu nguyện chung và thường đi thăm các nữ tu bị bệnh. Ngày 25.3.2018, sơ đã mừng sinh nhật lần thứ 110 của mình tại tu viện, với sự hiện diện của Đức cha Marek Jedraszewski, Tổng Giám mục Krakow.
Trần Ngọc (theo CNA)
