Cách đây mấy tháng con may mắn được thăm ngôi làng và nhà của thánh nhân tại thành phố Nazarét. Dĩ nhiên vào thời của thánh nhân, đó là một ngôi làng nghèo nàn cách xa trung tâm Biển Hồ Galilê. Bên cạnh nhà thánh Giuse, khách hành hương dễ dàng thăm ngôi nhà của Mẹ Maria (Nhà Thờ Truyền Tin). Như thế theo truyền thống, nhà của thánh nhân cạnh nhà của Mẹ Maria. Cũng từ đây, mối tình của hai người được chính Thiên Chúa se duyên nên nghĩa vợ chồng.
Theo truyền thống nơi đây, con nghe người ta nói rằng có thể thân phụ của Đức Maria thấy chàng thanh niên Giuse là người hiền lành đạo đức, có công ăn việc làm nên muốn gả con gái cho Giuse. Về mối tình của hai người trước đó, dĩ nhiên hậu thế không biết chính xác như thế nào. Nhưng chúng con tin rằng hai ngài đã có những ngày rất đẹp của tình yêu đôi lứa. Với tình yêu trọn vẹn như thế, hai ngài đã nên nghĩa vợ chồng trong niềm vui của bà con lối xóm. Thực thế, vào một ngày đẹp trời, dân làng đến chung vui với chú rể Giuse và cô dâu Maria trong lễ đính hôn. Vậy là Giuse thuộc dòng tộc vua Đavít, từ đây có được cuộc sống yên bề gia thất với hiền thê của mình.
Tin vui ấy chẳng được bao lâu thì thánh nhân nhận được một hung tin. Trước khi hai ngài về chung sống với nhau, Maria đã có thai. Chắc hẳn thánh Giuse bàng hoàng và không thể chấp nhận bào thai ấy, vì đó không phải là của mình! Bởi vậy thánh nhân mới định tâm bỏ Maria cách kín đáo (Mt 1,19). Lòng Giuse lúc này rối ren trăm mối tơ vò. Đang khi toan tính như thế, Sứ Thần báo mộng cho Giuse biết đứa con trong bụng của Maria là do quyền năng của Chúa Thánh Thần (Mt 1,20). Maria sẽ sinh con trai và Giuse phải đặt tên cho con trẻ là Giêsu, nghĩa là Chúa cứu chuộc. Chính Người Con này sẽ cứu toàn thể nhân loại khỏi tội lỗi và cái chết.
Bừng dậy sau giấc ngủ, Tin Mừng thuật lại vọn vẹn vài từ để diễn tả tinh thần vâng phục của thánh Giuse: “Khi tỉnh giấc, ông Giuse làm như sứ thần Chúa dạy, và đón vợ về nhà.”Như vậy người con của Đức Trinh Nữ Maria được thụ thai bởi quyền năng Thánh Thần và được sinh ra trong nhà Đavít, thuộc dòng dõi vua Đavít. Kể từ đó, Giuse xuất sắc trong vai trò làm chồng của Maria và tuyệt vời trong vai trò làm cha nuôi của Đức Giêsu. Xuất sắc vì trong mọi biến cố, Ngài luôn lắng nghe Thiên Chúa hướng dẫn và mau chóng thực thi: Từ biến cố Hài Nhi Giêsu hạ sinh, trốn sang Ai Cập, đến lúc cả nhà trở về và sinh sống âm thầm nơi làng Nazarét. Tuyệt vời vì lúc nào Giuse cũng yêu mến vợ con và hết lòng với cuộc sống gia đình.
Hậu thế chúng con không biết nhiều về giai đoạn Ngài sống ẩn dật với Đức Mẹ và Đức Giêsu tại Nazarét! Tuy nhiên, chúng con tin rằng đó là những năm tháng tuyệt vời của thánh nhân. Tuyệt vời vì thánh nhân được ở bên cạnh, được đồng hành và cùng với vợ mình là Đức Mẹ dạy bảo Đức Giêsu. Tuyệt vời vì thánh nhân hăng say lao tác, hằng bên cạnh Đức Maria để chăm sóc cho Hài Nhi Giêsu ngày càng thêm khôn ngoan, thêm cao lớn và thêm ân nghĩa đối với Thiên Chúa và người ta.
Cũng như Đức Mẹ, Ngài chắc hẳn không ít lần thắc mắc về ngày giờ Giêsu sẽ thực thi sứ mạng Nước Trời. Ngài chờ mong ngày ấy nhiều lắm. Nhưng chờ hoài, chờ mãi, chờ đến khi Ngài nhắm mắt xuôi tay, Giêsu vẫn là chàng thanh niên hành nghề thợ mộc giản dị nơi quê nghèo. Tuy vậy đối với thánh Giuse, được sống và được chết cho Giêsu, Ngài xem đó là phần phúc to lớn hơn bất cứ điều gì trên cõi đời này rồi. Được Chúa Tể muôn loài gọi mình một tiếng “cha”, liệu có niềm vui sướng nào to lớn hơn thế? Sau khi hoàn thành trách vụ cao cả của mình, Ngài mỉm cười lìa thế. Đức Giêsu cũng lên đường thi hành sứ mạng Chúa Cha trao phó.
Thánh Giuse biết không, nơi dương thế hôm nay, Giáo Hội đặt thánh Giuse là Đấng quan thầy bảo trợ. Như thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đưa ra lý do: “Thánh Giuse, vì yêu thương chăm sóc Mẹ Maria và vui mừng tận tụy giáo dục Ðức Giêsu Kitô, như thế Ngài cũng giữ gìn và bảo vệ nhiệm thể của Ngài là Giáo Hội, mà Ðức Thánh Trinh Nữ là hình ảnh và gương mẫu” (Trích Tông Huấn Redemptoris Custos, 1). Theo đó Giáo Hội Việt Nam chúng con cũng hạnh phúc chọn Ngài làm bổn mạng. Rất nhiều đoàn thể cũng diễm phúc được thánh nhân đồng hành; và nhiều người nam chọn thánh nhân làm thánh hiệu. Bởi mỗi người chúng con đều hiểu được vai trò quan trọng và sự thánh thiện của Ngài trước Thiên Chúa Ba Ngôi. Như thế, với sự cầu bầu và đồng hành của Ngài, chúng con có thể vững tin theo Thiên Chúa trong hành trình đức tin và nơi cuộc sống gia đình của chúng con.
Hôm nay 19 tháng 3, Hội Thánh hân hoan mừng kính Thánh Giuse, bạn trăm năm của Ðức Trinh Nữ Maria, cha nuôi Chúa Giêsu. Chúng con tạ ơn Thiên Chúa đã ban cho nhân loại một món quà là thánh Cả Giuse. Đặc biệt trong năm cầu nguyện cho các gia đình gặp khó khăn, chúng con thiết tha cầu mong thánh Cả luôn đồng hành với người chồng, người cha của chúng con. Họ là những người lao động vất vả mưu sinh, dày công chăm sóc và nuôi dạy chúng con nên người. Xin cho họ luôn biết noi gương Ngài để với vai trò làm chồng và làm cha. Xin Thánh Giuse ban cho họ có được nguồn sức mạnh giúp gia đình vượt thắng những thách đố của cuộc đời. Xin Ngài chúc phúc cho người cha, người chồng, cho từng người trong gia đình của chúng con!
Mừng kính lễ Thánh Cả Giuse 19-3
Giuse Phạm Đình Ngọc SJ
(dongten.net 18.03.2019)