Người Việt gọi đạo Islam là Hồi Giáo. Từ Islam trong tiếng Ả Rập có nghiã là “ Vâng mệnh, quy phục Thượng Đế”. Người theo đạo Islam, trong tiếng Ả Rập gọi là Muslim, được dịch sang tiếng Pháp là Musulman; tiếng Anh là Muslim hay Moslem, tiếng Việt được dịch là tín đồ Hồi Giáo, người theo đạo Hồi, người Hồi Hồi. Vì sao Islam được dịch là Hồi Giáo ?
(Nguyễn Long ThaoHồi Giáo 回教 có nghiã là đạo của người Hồi 回. Vậy Hồi là dân tộc nào? Ngày nay Hồi là một sắc dân thiểu số của Trung Quốc, nhưng vào những năm 616 đến 840, dân Hồi có một quốc gia lấy tên là Hội Hột 回紇, hay còn gọi Hồi Hồi 回 回, nằm ở vùng Tân Cương, phía bắc Trung Quốc. Về sau danh từ Hồi Hồi phổ biến hơn là Hội Hột. Lúc thịnh nhất, nước Hồi Hồi có diện tích rất rộng, phía đông giáp Mãn Châu, phía tây giáp Trung Á. Nước Hồi Hồi có một lực lượng quân sự hùng mạnh, đã giúp nhà Đường dẹp được loạn An Lộc Sơn nên có ảnh hưởng rất lớn đến nước Tàu. Tuy nhiên về sau nước Hồi Hồi bị nhà Nguyên (1260 – 1368) thôn tính, sát nhập vào nước Tàu.
Islam mà ngày nay ta gọi là Đạo Hồi đã theo các thương nhân trên Con Đường Tơ Lụa từ Trung Đông vào bắc Trung Quốc, là vùng Tân Cương, nơi có nước Hồi Hồi. Do vậy, Islam trở thành tôn giáo chính của dân tộc Hồi Hồi hay Hồi Hột. Từ nước Hồi Hồi, đạo Islam truyền vào Trung Quốc nhưng không mạnh so với Phật Giáo, Lão Giáo.
Thời nhà Đường tôn giáo chính của Tàu là Phật Giáo, Lão Giáo, còn Islam được coi là đạo ngoại lai. Do vậy, người Tàu đã gọi đạo Islam là đạo của người Hồi.
Vì người Tàu dùng từ Hồi Giáo để chỉ Islam nên cha ông ta đã bắt chước người Tàu gọi đạo Islam là Hồi Giáo tức tôn giáo của người Hồi. Do vậy, kho tàng ngôn ngữ Việt Nam có từ Hồi Giáo.
Nguyễn Long Thao,
