Trong lời rao giảng của Ngài, Chúa Giêsu thường dùng dụ ngôn để nói về Nước Trời, một thực tại không thể diễn tả được bằng ngôn ngữ loài người, và nếu có diễn tả được, thì con người cũng không thể hiểu nổi vì nó vượt khỏi thế giới khả giác này, hay nói như thánh Phaolô, đó là thực tại mà mắt con người chưa từng thấy, tai chưa từng nghe, lòng người chưa từng cảm nghiệm được. Thực tại ấy không thể thu hẹp trong một vài câu định nghĩa, mà phải diễn tả bằng dụ ngôn, vì cách diễn tả này không giới hạn, nhưng tạo thuận lợi cho việc tìm hiểu sâu xa hơn.
Nếu Chúa không mặc khải và ban ơn thì làm sao con người có thể hiểu và đón nhận. Thật thế, dù với tất cả sức lực và trí tuệ của mình, con người có trố mắt nhìn cũng không thấy, có lắng tai nghe cũng không nghe không hiểu được. Chúa Giêsu nói với các môn đệ: anh em thì được ơn hiểu biết các mầu nhiệm Nước Trời và còn được cho thêm để có dư thừa. Về việc này, Chúa Giêsu cũng xác nhận là các môn đệ có phúc hơn nhiều ngôn sứ và nhiều người công chính trong quá khứ, vì họ được thấy và được nghe Chúa Giêsu đang mặc khải và thiết lập Nước Trời.
Muốn hiểu được Lời Chúa, nhất là những lời được diễn tả bằng dụ ngôn thì cần phải có hai đức tính quan trọng này: Điều cần phải có đó chính là tâm hồn rộng mở và ước muốn tìm hiểu. Không có hai đức tính đó thì có mắt cũng như mù, có tai cũng như điếc. Đúng như Lời Chúa quả quyết: “Họ nhìn mà không thấy, lắng tai mà không nghe” (Mt 13, 14).
Dụ ngôn là một thứ ngôn ngữ nói với những người trong cuộc, những người sống trong tình thân với nhau. Để hiểu được dụ ngôn, cần phải có hai đức tính quan trọng, đó là tâm hồn rộng mở và ước muốn tìm hiểu. Trong Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu đã nói với các môn đệ: “Về phần các con đã được ơn hiểu biết các mầu nhiệm Nước Trời, còn họ thì không.”
Nói cách khác, người môn đệ đã được chấp nhận vào cộng đoàn của những kẻ tin vào Chúa Giêsu, vì thế, các ông có thể hiểu rõ những mầu nhiệm. Còn những kẻ ở bên ngoài, nhất là những kẻ ở bên ngoài vì kiêu hãnh, vì khép kín, vì định kiến, như các Luật sĩ và Biệt phái, thì khi nhìn vào các mầu nhiệm họ chỉ thấy bí ẩn và khó hiểu. Chính cách trả lời của Chúa là tiêu chuẩn để biết được ai là người thuộc về Chúa và là ai người ngoài cuộc: “Nếu Thầy dùng dụ ngôn mà nói với họ, là vì họ nhìn mà không thấy, lắng tai mà không nghe. Còn các con, mắt các con thật có phúc vì được nghe.”
Trang Tin Mừng hôm nay phần nào giải đáp thắc mắc cho chúng ta khi ghi lại lời Chúa Giêsu: “Phần các con, mắt các con thật có phúc vì được thấy, tai các con thật có phúc vì được nghe”. Mối phúc ấy, Chúa dành cho những người đơn sơ, bé mọn như có lần Ngài đã thưa cùng Chúa Cha: “Lạy Cha, con cảm tạ Cha đã mạc khải mầu nhiệm nước trời cho những kẻ bé mọn”.
Chúa Giêsu tuyên bố các môn đệ có phúc hơn “nhiều ngôn sứ và nhiều người công chính” chỉ vì họ đã “được thấy và được nghe.” Nhưng thấy cái gì và nghe ai? Thưa, chính Chúa, bằng xương bằng thịt! Có điều ta đừng quên, nguyên điều đó vẫn chưa đủ để gọi là “có phúc”. Thực tế là bao người xung quanh Chúa thời ấy chẳng thực sự thấy và nghe hiểu được Chúa. Giữa các môn đệ và những người kia có một điều khác biệt: “Anh em thì được ơn hiểu biết các mầu nhiệm Nước Trời, còn họ thì không.” Ta nhớ lời này của Chúa Giêsu: “Con tạ ơn Cha vì đã giấu các mầu nhiệm Nước Trời đối với những kẻ thông thái khôn ngoan, nhưng lại mạc khải cho những người bé mọn!”
Kẻ bé mọn ở đây không phải là người nhỏ bé về thể lý hay nhỏ tuổi mà là người đơn sơ, chân thành, khiêm hạ. Thật vậy, khi Chúa Giêsu dùng dụ ngôn mà nói về nước trời thì những người khôn ngoan, thông thái như các luật sĩ và biệt phái không những không hiểu mà còn tìm cách bắt lỗi Chúa; trong khi những người nghèo khó, đơn sơ, chất phác lại đón nhận và tin theo Ngài. Chính Chúa Giêsu đã khẳng định điều đó khi nói với các tông đồ: “Nếu Thầy dùng dụ ngôn mà nói với họ, là vì họ nhìn mà không thấy, lắng tai mà không nghe. Còn các con, mắt các con thật có phúc vì được thấy, tai các con thật có phúc vì được nghe”.
Thị giác và thính giác là những giác quan hết sức cần thiết và quan trọng của một con người. Có thể nói, chúng là cửa ngõ đưa con người hòa nhập vào cuộc sống chung. Không những thế, cặp mắt và đôi tai còn đem đến hạnh phúc lớn lao, khi cho con người được nhìn ngắm khuôn mặt hiền dịu của những người thân yêu, được lắng nghe những lời đầy yêu thương của bao người gần gũi.
Là người Kitô hữu, những người có đức tin vào Đức Kitô, hạnh phúc của chúng ta không dừng lại ở chỗ dùng thị giác và thính giác chỉ để nhìn ngắm những hình ảnh của con người và lắng nghe những âm thanh của nhân loại. Chúng ta thật sự hạnh phúc nhất khi cặp mắt và đôi tai của chúng ta được nhìn ngắm chính dung nhan của Chúa và được lắng nghe chính Lời của Ngài.
Huệ Minh