A.M.E. Vol 121, tr. 686
Anh chị em thân mến!
Chúa chúng ta, Đức Giêsu Kitô chịu đóng đinh là đối tượng duy nhất của lòng trí chúng ta.
Nhờ sự sắp xếp bất thường của Thiên Chúa Quan Phòng, từ khi được đặt làm chủ chăn Địa phận Đàng Trong, Thiên Chúa cũng đã ban cho tôi một tình yêu khôn tả đối với anh chị em. Chính vì thế mà chỉ vài ngày sau khi được tấn phong, từ mút cùng của Âu Châu, tôi đã đến để trợ giúp những nhu cầu cần thiết của anh chị em, chính vì thế mà tôi lấy làm hài lòng với những mệt nhọc của chuyến đi dài ngày này. Thật sự, khi đến vương quốc này và biết anh chị em bị bách hại, niềm vui biến thành nỗi buồn khôn tả. Tôi thấy rằng mình bị lấy đi cơ hội đến để đem lại sự giúp đỡ mà anh chị em hằng mong đợi. Các tu sĩ Dòng tên ở Hội An đã báo cho tôi hay rằng sẽ rất là bất lợi cho Đạo Chúa nếu tôi đến Đàng Trong trong tình hình này vì thân thế thuộc dòng quý tộc của tôi có thể khiến vua nghi ngờ.
Ý kiến này đã khiến tôi hoãn lại cuộc hành trình và chỉ gởi một người anh em thân yêu của tôi đến với anh chị em để thông báo những tin tức về tôi cũng như nhận những thông tin về anh chị em. Sau khi hay biết những thảm kịch đẫm máu đã xảy ra đối với các giáo dân, tôi tin rằng Thiên Chúa nhân lành đã không cho phép cũng như cấm đoán tôi chứng kiến những cảnh tượng chết chóc, để tôi có phương tiện trợ giúp anh chị em. Đó là ước muốn lớn lao nhất của tôi trên thế gian này, và nếu anh chị em muốn giúp tôi, thì hãy cho tôi biết những cách thức để thực hiện điều đó. Đừng nghĩ đến những phiền toái có thể xảy ra, cuộc sống tôi đã thuộc về anh chị em, và tôi rất vui mừng để hiến dâng hoặc đánh mất nó chỉ để làm anh chị em hài lòng. Vì thế, tôi đợi nơi đây những cánh thư hay có ai đó trong anh chị em đến nói với tôi những gì anh chị em mong muốn nơi tôi hoặc những gì tôi có thể làm để an ủi anh chị em trong cảnh khốn cùng. Nhưng trong khi chờ đợi lòng Chúa thương xót ban cho tôi ân huệ này, nhờ Đức Giêsu chịu đóng đinh, tôi xin anh chị em hãy giữ gìn lòng trung thành đã thề hứa qua bí tích Rửa Tội. Tôi không cầm được nước mắt khi viết cho anh chị em điều này khi biết rằng nhiều người trong anh chị em đã yêu quý của cải và mạng sống mình hơn là lời thề hứa không thay đổi kia. Tôi biết rằng nỗi cay nghiệt mà người ta dành cho các Kitô hữu thật lớn lao và nó có thể làm phát sinh những lời thầm thì than trách Đấng Quan Phòng, sự công bình và lòng thương xót của Thiên Chúa, Đấng đôi khi cho phép con cái mình bị đau khổ còn kẻ ác thì hân hoan.
Chính vì thế mà tôi có ý nghĩ nói cho anh chị em vài lý do hữu ích sau đây
Lý do thứ nhất, khi cho phép người tốt bị đau khổ và kẻ xấu phát đạt, cũng vì có đôi khi người công chính phạm tội nhẹ và kẻ xấu đôi khi làm điều thiện, Thiên Chúa có cách cư xử kỳ diệu và rất mực công bình, Ngài đã phạt những người đầu tiên và tưởng thưởng những đám người thứ hai ở trên thế gian này. Chính chỉ vì lý do đó mà Thiên Chúa giữ gìn một sự cân xứng nào đó giữa những người này và người kia trong cuộc sống này. Điều đó sẽ không còn được gặp thấy sau cái chết vì người này sẽ được hạnh phúc muôn đời còn người kia thì sẽ mang lấy bất hạnh vĩnh viễn.
Lý do thứ hai là điều mà những người tốt phải chịu đựng ở thế gian này phải được xem như ân huệ của Thiên Chúa vì bảo đảm được rằng chúng ta không còn dính bén với tình yêu thế gian và hằng luôn chạy đến với Ngài. Những đau khổ là phương tiện chân thật để đạt được nước Trời. Đây chính là những con đường mà các thánh đã chọn và chính Đức Giêsu Kitô đã làm gương cho chúng ta. Đến nỗi mà nếu sau này tôi gặp thấy một giáo dân kêu ca phàn nàn về thánh giá của mình thì dường như đó là cách từ chối những phương tiện chắc chắn mà Thiên Chúa đã trao ban để đạt được hạnh phúc muôn đời.
Lý do thứ ba là nếu không có gian truân thử thách thì ta không bao giờ có thể thực hành hoặc thủ đắc các nhân đức cần thiết cho người tín hữu để được ơn cứu rỗi và đặt biệt để nói lên lòng trung thành của mình đối với Thiên Chúa, Đấng hằng mong muốn dẫn dắt những người được tuyển chọn bằng con đường thập giá. Kinh thánh cũng không nói lên được lý do nào khác hơn là Thiên Chúa cho phép những đau khổ xảy ra cho người lành là bởi vì điều đó chấp nhận được dưới mắt Ngài cũng như sự thử thách là cần thiết. Quia acceptus eras coram Domino necesse fuit ut tentatio probaret te (Tobia 12, 13).
Lý do thứ tư là Thiên Chúa biết bệnh của chúng ta cũng như cách chữa bệnh, đã cho phép ta bị người tội lỗi bách hại để gìn giữ ta khỏi sự dữ, vì không có gì cứu thoát cho bằng thập giá cũng như không gì có hại cho sự thánh thiện của linh hồn chúng ta cho bằng sự giàu có. Vậy thì phương tiện duy nhất để chiến thắng bản tính của chúng ta là để cho Thiên Chúa hoàn toàn ngự trị bằng cách gắng sống một đời sống phù hợp với vị thủ lãnh đội mão gai của mình.
Tôi không thể trách những người đã đau khổ vì chịu đựng những cuộc tấn công của ma quỷ, thế gian và xác thịt, muốn cam chịu mất mát tài sản và mạng sống hơn là làm điều gì đó trái với tình yêu của Đức Giêsu Kitô. Thật tình tôi không lấy làm cảm kích trước những đau khổ họ phải chịu, nhưng cảm kích trước cách mà xưa kia những bà mẹ quảng đại của các Thánh Anh Hài đã đánh mất mạng sống vì Đấng Cứu Thế. Những phụ nữ thật sự mạnh mẽ này đã vui khi thấy con mình bị sát tế, tuy nhiên các bà cũng không tránh khỏi khóc than cho các con mình. Cũng vậy, tôi không mấy vui khi biết tin về sự việc và cái chết của nhiều giáo dân quảng đại là những cột trụ của Giáo Hội Đàng Trong, tuy nhiên tôi cũng lấy làm an ủi vì biết rằng Thiên Chúa nhân lành sẽ được vinh quang từ cuộc bách hại lớn lao này.
Xin anh chị em vui lòng gởi bức thư này đến những nơi có giáo dân để an ủi họ phần nào cũng như để họ nhận lãnh phúc lành mà tôi ước muốn trao ban cho tất cả anh chị em.
(Lm. Phaolô Nguyễn Minh Chính chuyển ngữ, WGP.Qui Nhơn 25.01.2016)