Từ xưa đến nay, trong Hội thánh các tín hữu có truyền thống tôn vinh thánh cả Giuse làm bổn mạng các gia trưởng vì ngài đã từng là gia trưởng thánh gia Na-gia-rét, đã từng là người lao động chính, hết lòng phục vụ gia đình thánh một cách tích cực và gương mẫu (x. Mt 1,18-25; 2,1-23 – Lc, 1&2).
Ngài cũng đã hết lòng phục vụ gia thất qua việc sốt sắng thực thi ý muốn, kế hoạch của Thiên Chúa, cũng đã chuyên cần lao động, đã cùng hợp tác mật thiết với Đức Maria làm sao để đem lại an vui, hạnh phúc, bình yên, thánh thiện cho gia đình Na-gia-rét.
Mỗi người gia trưởng chúng ta phấn đấu noi gương thánh cả qua việc phục vụ và hợp tác trong gia đình.
1.Người gia trưởng nêu gương phục vụ.
Tác giả cuốn “Cẩm nang hạnh phúc gia đình Kitô” đã viết: “Người chồng phải luôn nhớ mình là chủ gia đình. Nhưng địa vị làm chủ ấy họ chỉ có thể thực hiện như lời căn dặn của Chúa Giêsu: ‘Ai trong các con muốn làm lớn thì hãy làm đầy tớ mọi người’. Đó là nghịch lý của Kitô giáo và đó cũng chính là khuôn vàng thước ngọc cho người chồng. Người chồng không thể hiện tư cách làm chủ của mình được bằng cách đòi hỏi vợ con phải tôn trọng những quyền lợi riêng tư của mình, mà chính là bằng phục vụ và phục vụ trong yêu thương, nhẫn nại, cảm thông, tha thứ” (x. Wahrheit, sđd trang 114).
Như vậy trong gia đình Kitô hữu, người gia trưởng sẽ thực thi quyền hành của mình trên tinh thần phục vụ như Chúa đã dạy và dõi theo gương lành của thánh cả Giuse, đó là:
– Khiêm tốn làm đầy tớ mọi người;
– Hy sinh quên mình, không vụ lợi;
– Luôn cảm thông, yêu thương và chia sẻ;
– Luôn tha thứ, nhẫn nhục và chịu đựng…
2.Người gia trưởng nêu gương hợp tác.
Từ khi đính hôn với Đức Maria cho đến lúc Chúa Giêsu trưởng thành, thánh Giuse luôn chứng tỏ là người sẵn sàng hợp tác và chia sẻ công việc gia đình, nêu cao sự hiệp thông và cộng tác với Maria. Điều đó xuất phát từ sự vâng phục thánh ý Thiên Chúa để kế hoạch của Người được thực thi trọn hảo. Qua những lần được báo mộng, Giuse đã im lặng làm theo lệnh truyền của Thiên Chúa mà không thắc mắc, nghi ngại điều gì.
Trong cuộc sống chung với Đức Maria và Chúa Giêsu trong gia đình Na-gia-rét, Giuse vừa là chồng, vừa là gia trưởng, là người đồng hành trong việc chăm sóc lo lắng cho con trẻ Giêsu, từ lúc mẹ Chúa có thai cho đến lúc Chúa trưởng thành. Những lúc khó khăn nhất của gia đình Na-gia-rét, Giuse đều hiện diện như người đứng mũi chịu sào để gánh vác công việc gia thất. Có thể nói trong gia thất, Giuse không hành động một mình, nhưng luôn với Đức Maria và Chúa Giêsu.
Tục ngữ VN có câu “Thuận vợ thuận chồng tát bể Đông cũng cạn”. Vợ chồng sống thuận hòa với nhau luôn là điều kiện cần thiết và thuận lợi nhằm dẫn đến bầu khí yêu thương, hạnh phúc trong gia đình. Sự hợp tác giữa hai người luôn đặt trên nền tảng yêu thương, bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau. Chúng ta đều biết, sự thiếu hợp tác gắn bó giữa các thành viên trong gia đình luôn là nguyên nhân gây đổ vỡ cho hôn nhân và gây chia rẽ trong gia đình.
Đức thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II trong Tông Huấn về những bổn phận của gia đình Kitô hữu đã khẳng định: “Chính kinh nghiệm về sự hiệp thông và chia sẻ phải là đặc điểm cho đời sống thường nhật của gia đình, và tạo nên phần thiết yếu và căn bản mà gia đình đóng góp được cho xã hội. Các tương quan giữa những phần tử trong cộng đồng gia đình được phát triển dưới sự thúc đẩy và hướng dẫn của luật ‘cho không’ bằng cách kính trọng và vun trồng nơi mọi người cũng như nơi mỗi người, ý thức về phẩm giá con người như nguồn giá trị duy nhất, cụ thể hóa trong sự tiếp đón nồng nhiệt, gặp gỡ và đối thoại, quảng đại sẵn sàng phục vụ vô vị lợi và tương trợ sâu xa…” (x. tài liệu đd số 43)./.
Aug. Trần Cao Khải