|
Tin mừng theo thánh Luca hôm nay giới thiệu cho chúng ta một nhân vật khá đặc biệt trong lịch sử cứu độ của Thiên Chúa đó là Gioan Baotixita. Ông là nhân vật lớn cuối cùng của Cựu Ước và là nhân vật đầu tiên của thời Tân Ước. Gioan sinh ra được tác giả Luca mô tả thật là ngắn gọn, nhưng cho thấy sự can thiệp đặc biệt của Thiên Chúa nơi con trẻ này.
Ngay từ lúc tượng thai trong lòng mẹ, trẻ Gioan đã mang một dấu ấn khác thường. Cha mẹ của Gioan là ông Dacaria và bà Êlisabét đều son sẻ và đã qua thời sinh nở, thế nhưng Thiên Chúa đã làm nên những điều kỳ diệu vượt sức tưởng tượng của loài người. Khi Gioan chào đời, sự có mặt của con trẻ đã làm những người họ hàng hết sức kinh ngạc lẫn vui mừng.Theo luật Do Thái, 8 ngày sau khi sinh, cả gia đình họ hàng họp lại làm phép cắt bì và đặt tên cho con trẻ. Bà Êlisabét đã gọi tên con trẻ là Gioan, và ông Dacaria cũng đồng ý như thế theo sự linh hứng của Thiên Chúa. Gioan là một cái tên chưa từng có trong dòng họ của ông Dacaria nhưng là tên do Thiên Chúa mặc khải. Trong Kinh Thánh, danh xưng “Gioan” có nghĩa là Thiên Chúa biểu lộ tình thương.
Ông Dacaria và bà Êlisabeth là đôi vợi chồng son sẻ, đau khổ vì quan niệm của xã hội. Cựu Ước cho rằng son sẻ là dấu chỉ bị Thiên Chúa chúc dữ. Nay được Chúa thương ban một người con. Ông bà mừng rỡ biết bao. Tám ngày sau, làng xóm láng giềng, họ hàng thân thích tới chia vui, làm lễ cắt bì và đặt tên cho cậu bé. Theo truyền thống, mọi người đề nghị lấy tên của cha là Dacaria, đặt tên cho cậu. Thế nhưng, Êlisabeth là người mẹ thánh thiện, luôn sống theo thánh ý Thiên Chúa đã lên tiếng: “Không được, nó sẽ gọi tên là Gioan”; Dacaria cũng thể hiện mình là người cha cương nghị và tuân phục thánh ý, ông viết: “Tên cháu là Gioan” (Lc 1, 60; 63).’
Việc cưu mang và hạ sinh Gioan trong dạ của một phụ nữ đã quá hiếm muộn là không thể được, nhưng Thiên Chúa đã dùng quyền năng thương xót của Ngài trước hoàn cảnh hoàn toàn bất lực của con người để đem lại niềm vui lớn lao cho con người; đồng thời qua trẻ này Thiên Chúa sẽ thực hiện lời hứa của Ngài bằng sự chuẩn bị, sẵn sàng cho Đấng Thiên Sai đến để cứu độ dân Người. Vì thế, Gioan sau khi sinh ra có những dấu hiệu hết sức lạ lùng và ngạc nhiên, đến nỗi láng giềng và người thân thích không ai hiểu nổi, nhất là việc đặt tên cho con trẻ là Gioan.
Ngay từ lúc còn trong lòng mẹ, Gioan đã được Thiên Chúa kết nối nhịp cầu yêu thương. Tin mừng ghi lại cuộc gặp gỡ giữa Mẹ Maria và bà Êlisabét cũng chính là cuộc hội ngộ đầu tiên giữa Gioan và Đấng Cứu Thế. Bà Êlisabét vừa nghe tiếng Mẹ Maria chào thì hài nhi Gioan nhảy lên trong lòng. Có thể nói Gioan chính là hình ảnh của nhân loại đang khao khát trông chờ ơn Cứu Độ của Thiên Chúa.
Sự chào đời của trẻ Gioan làm cho mọi người lân cận kinh hãi lẫn với vui mừng, tin ấy nhanh chóng được loan truyền đi khắp vùng Giuđêa đến nỗi họ đã đặt câu hỏi và tiên đoán: “Rồi đây con trẻ sẽ nên thế nào? Vì quả thực bàn tay Chúa đã ở với nó”.
Ông Gioan có một sứ mạng đặc biệt, là người đi trước dọn đường cho Chúa đến. Ông là ngôn sứ quan trọng nhất trong khoảng giao thời giữa Cựu Ước và Tân Ước, ông sẽ làm phép rửa và giới thiệu Đức Giêsu cho dân chúng. Cuộc sống chay tịnh nhiệm nhặt của Gioan là lời tiên báo về con người Đức Giêsu, Đấng sẽ đến mở ra một triều đại mới giúp cho nhân loại hiểu được rằng Nước Thiên Chúa không phải nơi đầy vẻ xa hoa tráng lệ nhưng là vương quốc của sự nghèo khó và yêu thương, là thời của hòa bình và công chính, của tha thứ và chữa lành.
Qua trẻ Gioan, Thiên Chúa đã bước xuống với gia đình ông Dacaria, khôi phục và trả lại phẩm giá cho bà Êlisabét gần một đời ngườichịu nhiều điều tiếng của hủ tục Do Thái vì son sẻ. Thiên Chúa đã đến với nhân loại, đến với dân tộc Do Thái giúp họ thoát khỏi ách nô lệ của tội lỗi và sự chết. Tình thương Thiên Chúa biểu lộ cách trọn vẹn trong con người Đức Giêsu mà ông Gioan sắp giới thiệu. Và cho đến cuối đời, Gioan đã đổ máu mình làm chứng cho Sự Thật, làm chứng cho Chân Lý Thiên Chúa là tình yêu.
Ông Da-ca-ri-a đã cất lời ngợi ca Thiên Chúa vì những việc Người làm cho Israel, cũng như sẽ thực hiện lời hứa của Ngài trong Đức Giêsu Kitô – Đấng sẽ đến giải phóng nhân loại.Bài chúc tụng của Da-ca-ri-a là bài thánh thi lớn của các Kitô hữu được vang lên mỗi buổi sáng được thêu dệt bằng cả niềm tin của Cựu ước, để loan báo hoà bình, tức là sự sung mãn và niềm vui lớn lao cho con người như một hồng ân của Thiên Chúa.
Trong cách đặt tên cho con cái, cha mẹ đồng thời gửi gắm ước mơ mong muốn con mình sẽ được giàu sang, vinh hoa phú quý. Khi ta đặt tên cho ai chính là quyết định số phận của người ấy. Nơi mỗi người chúng ta, Thiên Chúa cũng biểu lộ tình thương và đặt để một dự phóng. Vì thế chúng ta được mời gọi khám phá lời mời gọi của Thiên Chúa và dấn thân hoàn toàn trong kế hoạch yêu thương ấy. Là người cha, người mẹ hay con cái trong gia đình, chúng ta đều được trao phó và phải hoàn thành trách nhiệm, vai trò của mình. Dù ở bậc sống nào, Chúa cũng ân cần đặt để trong chúng ta giá trị và ân sủng thiêng liêng cần thiết giúp chúng ta sống trọn ơn gọi của mình.
Da-ca-ri-a đặt tên cho con là Gioan, vì ông biết giữ lòng trung tín với Chúa. Thực vậy, tên Gioan là tên do Thiên Chúa truyền đặt, để nhắc nhở người con đó là do Ngài thương ban, là ân huệ của Thiên Chúa ban cho gia đình ông, trong lúc cả hai ông bà đều đã cao niên mà lại còn son sẻ. Da-ca-ri-a vẫn có thể đặt tên khác cho con theo ý riêng hay theo tục lệ trong dòng tộc, nhưng ông không làm trái ý Thiên Chúa, bởi vì như thế sẽ là thất tín, là vô ơn đối với Thiên Chúa. Sự trung tín với Lời Chúa của ông được chứng thực bằng việc ông mở miệng nói được sau những tháng ngày bị câm nín; và điều đó đã làm cho mọi người chung quanh bỡ ngỡ và kính sợ Thiên Chúa.
Cái tên “Gioan” – “Thiên Chúa là Đấng thương xót” – không phải do con người tự đặt như truyền thống thường do người cha đặt tên cho con trai, mà phải được gọi theo cái tên mà chính thần sứ của Chúa theo lệnh Chúa đã gọi; điều đó muốn nói lên rằng sứ vụ mà Gioan sẽ phải gánh vác là sứ vụ của chính Thiên Chúa “Ai nghe cũng để tâm suy nghĩ và tự hỏi : ‘Đứa trẻ nầy rồi ra sẽ thế nào đây ?’ Vì quả thật, có bàn tay Chúa phù hộ em.” (Lc 1, 66)…
Nguyện xin Thiên Chúa giúp chúng ta sống sao cho đẹp như Gioan để không làm cho gia đình họ hàng thất vọng đồng thời để dọn đường cho Chúa đến với mọi người.
Huệ Minh