Bài đọc: 2 Kgs 2:1, 6-14; Mt 6:1-6, 16-18.
Nhiều tín hữu thích được người ta khen tặng các việc mình làm như ủng hộ một số tiền lớn vào nhà thờ hay trở thành người bảo trợ cho chương trình từ thiện. Thiên Chúa muốn con người làm việc lành cách thành tâm, kín đáo, bằng cách làm phúc đừng cho tay trai biết việc tay phải làm. Người tín hữu chỉ được chọn một trong hai: hoặc được người khác khen hoặc được Thiên Chúa trả công; chứ không thể chọn cả hai.
Các bài đọc hôm nay nêu bật việc phải có ý hướng tốt lành trong khi xử dụng quà tặng Thiên Chúa ban. Trong bài đọc I, Elishah xin cho được gấp đôi thần khí của thầy mình là Elijah.
Nếu Elishah dùng quà tặng đó cho sứ vụ ngôn sứ, đó là điều tốt và Thiên Chúa sẽ ban; nhưng nếu Elishah dùng quà tặng đó để được người khác khen tặng hay để hại người khác, chắc chắn ông sẽ không được Thiên Chúa ban. Trong Phúc Âm, Chúa Giêsu căn dặn các môn đệ khi cho đi, cầu nguyện và ăn chay, các ông phải làm với ý hướng tốt lành thì mới mong được hưởng phần thưởng Thiên Chúa ban; nếu không, các ông chỉ được hưởng những lời khen tặng của người thế gian.
KHAI TRIỂN BÀI ĐỌC:
1/ Bài đọc I: Ngôn sứ được ban những quà tặng để chu toàn nhiệm vụ.
1.1/ Elishah xin cho được gấp hai phần thần khí của Elijah.
Đến giờ Đức Chúa gọi Elijah về và trao sứ vụ ngôn sứ lại cho môn đệ là Elishah. Elijah là một ngôn sứ được Đức Chúa cho quyền làm rất nhiều phép lạ: truyền đóng cửa trời không cho mưa, hóa bột và dầu olive ra nhiều cho bà góa thành Zarephath, truyền lửa từ trời xuống thiêu rụi của lễ, cho mưa rơi… Mục đích của uy quyền Chúa ban là để giúp cho con người nhận ra lỗi lầm của họ và ăn năn trở lại với Đức Chúa, chứ không phải để dọa nạt hay để giương oai với người khác.
Môn đệ Elishah có linh tính thầy mình sắp được Đức Chúa gọi về, nên ông bám sát thầy mình và nài xin cho được thần khí gấp hai lần của Elijah. Ông Elijah đáp: “Anh xin một điều khó đấy! Nếu anh thấy thầy khi thầy được đem đi, rời xa anh, thì sẽ được như thế; bằng không, thì không được.” Các ông còn đang vừa đi vừa nói, thì này một cỗ xe đỏ như lửa và những con ngựa đỏ như lửa tách hai người ra. Và ông Elijah lên trời trong cơn gió lốc.” Ông túm lấy áo mình và xé ra làm hai mảnh để tỏ sự buồn rầu khi phải xa thầy.
1.2/ Elishah cũng được Đức Chúa ban cho uy quyền làm phép lạ.
Elishah thấy thầy mình được cuốn đi trong cơn gió lốc với một một cỗ xe đỏ như lửa và những con ngựa đỏ như lửa. Đó là lý do mà truyền thống Do-thái vẫn tin ngôn sứ Elijah không chết. Họ vẫn để hai chiếc ghế một cho ngôn sứ Elijah và một cho ông Moses mỗi năm vào ngày Lễ Xá Tội (Day of Atonement). Họ tin hai ông sẽ trở lại trước ngày Đấng Messiah tới.
Ngôn sứ Elijah cố ý để lại chiếc áo choàng cho Elishah. Ông lượm lấy áo choàng của ông Elijah rơi xuống. Ông trở về và đứng bên bờ sông Jordan. Ông lấy áo choàng của ông Elijah đã rơi xuống mà đập xuống nước và nói: “Đức Chúa, Thiên Chúa của ông Elijah ở đâu?” Ông đập xuống nước, nước rẽ ra hai bên, và ông Elishah đi qua. Ông Elishah biết mình đã có thần khí của thầy, ông có uy quyền làm phép lạ như thầy mình.
2/ Phúc Âm: Làm việc lành với các ý hướng ngay lành
Có những việc tự bản chất rất tốt như việc rao giảng Tin Mừng, giúp đỡ người nghèo, cầu nguyện và ăn chay; nhưng các kinh sư và biệt phái cũng biến chúng thành xấu vì sự giả hình của họ. Chúa Giêsu đề phòng các môn đệ cách tổng quát mọi việc lành trước khi đi vào ba lãnh vực chính của đời sống Kitô hữu là giúp đỡ người nghèo, cầu nguyện và ăn chay. Khi chúng ta làm việc lành, đối tượng chúng ta nhắm tới là Thiên Chúa, chứ không phải là bất cứ ai khác; nên đừng làm để được tiếng khen của người đời, nhưng là để được Thiên Chúa thấu suốt và ban thưởng cho chúng ta.
2.1/ Giúp đỡ người nghèo: là dùng những gì mình có để san sẻ cho những người thiếu thốn. Cha của Tobia khuyên ông như sau: “Con hãy dùng của cải bố thí cho tất cả những ai thực thi công chính, và khi bố thí, mắt con đừng có so đo. Đối với ai nghèo khổ, con đừng ngoảnh mặt làm ngơ, để rồi đối với con, Thiên Chúa cũng sẽ không ngoảnh mặt làm ngơ. Tuỳ con có bao nhiêu, hãy cho bấy nhiêu; có nhiều thì cho nhiều, có ít thì đừng ngại cho ít” (Tob 4:7-8).
Nhưng có những người cho vì miễn cưỡng, để phô trương sự giàu có, hay để được tiếng khen. Chúa Giêsu đề phòng cho các môn đệ: “Khi bố thí, đừng có khua chiêng đánh trống, như bọn đạo đức giả thường biểu diễn trong hội đường và ngoài phố xá, cốt để người ta khen. Thầy bảo thật anh em, chúng đã được phần thưởng rồi. Còn anh, khi bố thí, đừng cho tay trái biết việc tay phải làm, để việc anh bố thí được kín đáo. Và Cha của anh, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho anh.” Chúng ta không thể hiểu theo nghĩa đen câu “không cho tay trái biết việc tay phải làm” vì đó là điều không thể xảy ra, nhưng Chúa chỉ có ý nói đừng phô trương cho người khác thấy việc mình làm.
2.2/ Cầu nguyện: là để nâng tâm hồn lên tới Chúa để nói chuyện, bàn thảo, hay xin ơn. Hành động cầu nguyện ám chỉ những gì xảy ra giữa hai người: Thiên Chúa và người cầu nguyện, không có sự hiện diện của người thứ ba. Khi một người có mục đích cầu nguyện để được người khác thấy và khen, làm sao họ có thể tập trung vào Thiên Chúa; vì thế, Chúa Giêsu khuyên các môn đệ: “Còn anh, khi cầu nguyện, hãy vào phòng, đóng cửa lại, và cầu nguyện cùng Cha của anh, Đấng hiện diện nơi kín đáo. Và Cha của anh, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho anh.”
Khi nói những điều này, Chúa không ngăn cấm việc cầu nguyện chung; vì Ngài đã từng vào các hội đường để cầu nguyện chung. Điều Chúa Giêsu muốn nói hôm nay chỉ liên quan đến việc cầu nguyện riêng: đừng đứng ở nơi công cộng cầu nguyện với mục đích cho người khác thấy.
2.3/ Ăn chay: là cố ý sống không có lương thực trong một thời gian cho mục đích tôn giáo như để ăn năn đền tội và xin Thiên Chúa tha thứ (Jon 3:5; Joe 1:14, 2:15), để xin Thánh Thần soi sáng cho biết việc phải làm (Acts 13:2); để cầu xin Thiên Chúa điều gì (2 Sam 12:16). Để việc ăn chay có hiệu quả, nhiều khi nó phải đi kèm theo với việc cầu nguyện và làm việc bác ái (Isa 58:7); nếu không, Thiên Chúa sẽ không nhận lời (Isa 58:6).
Ăn chay để người khác thấy bằng cách rầu rĩ, ủ dột chỉ là cách thức của bọn đạo đức giả: chúng làm cho ra vẻ thiểu não, để thiên hạ thấy là chúng ăn chay. Chúa dạy các môn đệ: “Còn anh, khi ăn chay, nên rửa mặt cho sạch, chải đầu cho thơm, để không ai thấy là anh ăn chay ngoại trừ Cha của anh, Đấng hiện diện nơi kín đáo. Và Cha của anh, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho anh.”
ÁP DỤNG TRONG CUỘC SỐNG:
– Ý hướng của chúng ta khi làm các việc đạo đức là tiêu chuẩn để được Chúa thưởng công. Nếu chúng ta làm vì để được tiếng khen của người đời, Chúa không cần phải thưởng công nữa.
– Đừng bao giờ cầu xin những ơn lành Thiên Chúa ban cho để xử dụng với mục đích trần tục.
Anthony Đinh Minh Tiên, OP.