YÊU THƯƠNG VÀ PHỤC VỤ
ĐÔI NÉT VỀ TIỂU SỬ MẸ THÁNH
Mẹ Thánh Teresa Calcutta sinh ngày 26.08.1910, tại Skopje nước Albanie. Tên thánh Rửa tội và tên gọi là Agnes Gonxha Bojaxhiu. Là con út trong gia đình có 3 người con. Cha là Nikola và mẹ là Drana Bojaxhiu đều là những người đạo đức, luôn có lòng yêu thương giúp đỡ người nghèo.
Năm 1916, rước lễ lần đầu.
Ơn gọi thứ nhất, năm 1928, Mẹ vào dòng Đức Mẹ Loreto ở Ái Nhĩ Lan.
Ngày 23.5.1929, Mẹ vào nhà tập, chọn tên thánh là Teresa Hài Đồng Giêsu.
Ngày 24.3.1931, Mẹ được khấn lần đầu.
Tháng 5.1937, Mẹ Teresa khấn trọn đời tại Calcutta, Ấn Độ. Mẹ dạy học tại trường St. Mary, sau đó làm Hiệu trưởng trường Trung học tại Calcutta.
Ơn gọi thứ hai của Mẹ Teresa: Vào tháng 9.1946, Mẹ Teresa từ Cacutta đến Darjeeling dự tĩnh tâm năm. Mẹ chứng kiến những người nghèo nằm hai bên đường ray xe lửa và Mẹ nghe được tiếng nói của Chúa: “Con phải rời khỏi tu viện để giúp cho người nghèo bằng cách sống giữa họ”. Mẹ luôn bị thôi thúc bởi tiếng “Ta khát” của Chúa Giêsu vì yêu các linh hồn. Do vậy, Mẹ quyết định “ làm dứt cơn khát của Chúa” bằng việc xin ra sống ngoài Tu viện 1 năm với người nghèo.
Ngày 17.8.1948, sau khi cầu nguyện và sống ngoài tu viện 1 năm. Mẹ quyết định xin ra khỏi Dòng Loreto để theo thánh ý của Chúa. Mẹ được phép Tòa thánh trả tu phục của dòng Loreto và thay bằng bộ áo sari.
Ngày 07.10.1950, Mẹ được Đức Tổng Giám Mục Perier – Tổng Giám mục giáo phận Calcutta cho phép thành lập Dòng Thừa Sai Bác Ái.
Năm 1952: Thiết lập nhà đầu tiên tại Ấn Ðộ mang tên Nirmal Hriday, cho người hấp hối từ ngoài đường.
Năm 1953: Di chuyển nhà Mẹ đến 54A đường Lower Circular, Calcutta.
Ngày 01.02.1965 được Tòa thánh phê chuẩn Dòng thuộc quyền Giáo Hoàng. Nhà đầu tiên được mở ngoài Ấn Ðộ là ở Coconote, nước Venezuela.
Năm 1966: Dòng nam Thừa Sai Bác Ái được thành lập.
Năm 1969: Hiệp hội Thiện nguyện quốc tế được thành lập. Mở các nhà tại Úc và tại nhiều nước trên thế giới.
Năm 1973, Mẹ Teresa và Cha Andrew gửi 7 thầy Thừa Sai Bác Ái từ Ấn Ðộ đến Việt Nam. Ðức Tổng Phaolô Nguyễn Văn Bình mua 2 căn nhà tại đường Cống Quỳnh cho các thầy ở và làm việc. Các thầy rước các người vô gia cư về chăm sóc, nhưng chỉ được 2 năm thì biến cố 1975 khiến các thầy đã phải tản cư sang Hongkong và Campuchia.
Năm 1976: Mẹ lập thêm ngành chiêm niệm gọi là ” Sisters of the Word”.
Năm 1979: Mẹ Teresa lãnh giải thưởng Nobel Hoà bình.
Từ năm 1980 đến cuối đời, Mẹ mở rất nhiều nhà chăm sóc cho các bệnh nhân cai nghiện, bệnh nhân AIDS, các cô gái lỡ lầm và những người phụ nữ bị hành hung trên khắp thế giới. Vận động chống lại việc phá thai bằng cách khuyến khích nhận con nuôi; xây dựng cô nhi viện và các trường học cho trẻ em nghèo tại nhiều nước.
Năm 1986: Thành lập Tu hội đời Thừa Sai Bác Ái.
Ngày 24.09. 1991: Mẹ đến Hà Nội.
Ngày 05.11.1993: Mẹ đến Sàigòn.
Ngày 01.04.1994: Mẹ gởi 8 soeurs Thừa Sai Bác Ái đến làm việc tại Việt Nam. Ngày 05.9.1997, Mẹ Teresa về Nhà Cha tại Nhà Mẹ Calcutta
Hiện nay, Dòng Mẹ Á Thánh Teresa Calcutta có 759 nhà tại 137 nước trên thế giới với gần 4.700 nữ tu.
Dòng của Mẹ gồm 8 ngành:
1. Ngành hoạt động nữ.
2. Ngành chiêm niệm nữ.
3. Ngành hoạt động nam.
4. Ngành chiêm niệm nam.
5. Ngành các cha Thừa sai.
6. Tu hội đời Thừa sai.
7. Hiệp hội những người thiện nguyện.
8. Hiệp hội những bệnh nhân và những người đau khổ.
Nhân dịp Mẹ Teresa được phong Hiển Thánh, Hội Dòng Thừa Sai Bác Ái Chúa Kitô muốn giới thiệu về sự gắn bó của Mẹ Teresa với Việt Nam từ năm 1991 – 1995. Đặc biệt vào những năm cuối đời của Mẹ, Mẹ đã dành tình cảm cho Việt Nam qua 5 lần Mẹ đến Sài Gòn và Hà Nội. Đồng thời giới thiệu đôi nét lược sử thành lập Hội Dòng.
Những lần mẹ đến Việt Nam từ năm 1991 tới ngày 20.12.1995:
(1) Đầu tháng 9 năm 1991, Mẹ Teresa đến Hà nội gặp Chính phủ Việt Nam.
(2) Ngày 05.11.1993, Mẹ từ Calcutta đến Sàigòn.Cùng đi với Mẹ là Soeur Nirmala (từ tháng 02 năm 2007, Soeur là ngườikế vị Mẹ Thánh) và cô Jannet là bác sĩ của Mẹ đồng thời cũng là thành viên tu hội Mẹ sáng lập. Mẹ đến Sài Gòn nhưng không thông báo cho Tòa Giám Mục Sài Gòn biết trước, Mẹ chỉ nói với vợ ông Lãnh sứ quán Ấn Ðộ để báo cho chồng bà biết ngày giờ Mẹ tới Viêt Nam và ông đã ra đón Mẹ. Ông Lãnh sự cùng cô thư ký Thanh Nga ra phi trường Tân Sơn Nhất đón Mẹ. Cô Nga cho biết khi vừa lên xe của ông lãnh sứ quán, Mẹ đã đưa cho ông ấy tên và địa chỉ của Sr. Marie Francoise Hà Thị Thanh Tịnh (do có thư Ðức Cố Tổng Giám mục Phaolô Nguyễn Văn Bình đã gửi cho Mẹ giới thiệu một số chị em và Sr. Marie Francoise Hà Thị Thanh Tịnh cũng gửi thư cho Mẹ trước). Mẹ hẹn gặp Sr. Thanh Tịnh và một số chị em tại khách sạn Ðộc Lập. Sau đó Mẹ nhờ Sr. Thanh Tịnh gọi điện thoại đến Tòa Giám Mục để xin hẹn được chào và gặp Ðức Tổng Phaolô, khi đó Ngài đang nghỉ dưỡng bệnh tại Bãi Dâu – Vũng Tàu. Vào 14 giờ chiều thứ Bảy ngày 6.11.1993, Mẹ đã gặp Đức Tổng Phaolô. Mẹ ở lại Sài Gòn một tuần và mỗi ngày Mẹ đều đến chia sẻ với các chị em tại số 28 Huỳnh Văn Bánh, P. 14, Q. Phú Nhuận, giáo xứ Tân Hoà.
(3) Vào tháng 4 năm 1994. Mẹ dẫn 8 nữ tu gồm:
4 Soeurs sang phục vụ tại nhà Cô nhi 38 Tú Xương, Quận 3, Sài Gòn: Sr. Joya – Sr. Mary Lourde –Sr. Brenda – Sr. Leefoong
4 Soeurs sang phục vụ trẻ em khuyết tật thuộc trung tâm Thụy An, Ba Vì, Hưng Hóa: Sr. Collette – Sr. Gloria – Sr. Brisca – Sr. Ghiti
Dịp này Mẹ làm đơn xin chính quyền Việt Nam cho mở chi nhánh Dòng Mẹ tại Việt Nam. Mẹ đề cập tới 20 chị em xin gia nhập Dòng và muốn được bảo lãnh 7 chị em qua Ấn Ðộ huấn luyện.
Một kỉ niệm nhỏ: vào buổi chiều tháng 4.1994, Sr. Marie Francois chuẩn bị rước Mình Thánh Chúa cho một Linh mục đang nằm điều trị bệnh sưng khớp tại lầu 7 bệnh viện Chợ Rẫy là Cha Gioan Hồ Hán Thanh, thuộc giáo phận Ban Mê Thuột. Nằm chung phòng với Ngài là một ông đảng viên già đã về hưu (40 năm tuổi Ðảng). Bất ngờ, Mẹ Teresa và Soeur Nirmala đi tắc-xi tới mà không báo trước. Sr. Marie Francois cho Mẹ biết mục đích của mình, Mẹ tỏ ý cũng muốn đi thăm Cha cùng hai chị em. Tới trước cửa phòng bệnh, Sr. Marie Francois nói nhỏ với Mẹ giường nào của Cha Gioan Thanh vàgiường nào của ông đảng viên.
Mẹ bước vào phòng và đi thẳng tới giường ông đảng viên hỏi thăm. Khi biết ông ấy bị đau tim, Mẹ Thánh đã đặt bàn tay lên ngực ông và cầu nguyện vài phút. Sau đó Mẹ lấy một ảnh Ðức Mẹ Ban Ơn trong giỏ vải xách tay của Mẹ, Mẹ hôn ảnh trước khi đưa cho ông đảng viên và nói: “Xin Ðức Mẹ Maria chúc lành và ban cho ông mau bình phục”. Tiếp đó Mẹ mới qua giường thăm Cha Gioan Thanh, Mẹ cũng đặt tay trên 2 đầu gối của và Cha cầu nguyện. Mấy ngày sau chúng tôi tới thăm cha Thanh, điều cảm động và hết sức ngạc nhiên là ông đảng viên vẫn đeo mẫu ảnh Ðức Mẹ Ban Ơn trên túi áo ông ấy đang mặc.
Mẹ chia sẻ với các chị em: “Thế giới này đã quá nhiều bom đạn, những thứ đó không thể đem lại hoà bình hạnh phúc – chỉ có tình yêu và lòng thương xót. Hãy bắt đầu bằng một nụ cười – hãy mỉm cười ít là 5 lần mỗi ngày với người mà bạn không muốn cười tí nào! Xin hãy làm điều đó vì hoà bình! Ngày nay trên thế giới có quá nhiều đau khổ, rất nhiều! Những đau khổ về vật chất như: đau khổ vì đói, đau khổ vì không nhà cửa, đau khổ vì bệnh tật… Nhưng tôi vẫn nghĩ rằng đau khổ lớn nhất là cô đơn! Bị bỏ rơi, không ai yêu thương là căn bệnh khủng khiếp nhất mà bất cứ ai đều cảm nhận được”.
Trong thời đại văn minh và phát triển ngày nay, cả thế giới ai cũng vội vã và hối hả, nhưng cũng có những người quỵ ngã trên đường và không còn đủ sức để đứng lên mà đi. Ðó là những người mà chúng ta phải quan tâm.
(4) Ðầu tháng 9 năm 1994, Mẹ lại qua thăm các con cái của Mẹ ở Hà Nội và Sàigòn. Sau đó Mẹ đi gặp chính quyền về vấn đề bảo lãnh cho 7 chị em qua Ấn Độ, nhưng Mẹ vẫn không nhận được câu trả lời…! Lần này Mẹ ở lại Việt Nam 10 ngày.
(5) Ngày 20.12.1995, Mẹ và Soeur Nirmala lại sang Hà Nội. Lần này Mẹ sang để xin cho 8Soeurs của Dòng Mẹ được gia hạn ở lại Việt Nam tiếp tục làm việc bác ái, nhưng Chính phủ Việt Nam đã không cho phép còn ra lệnh cho Mẹ Teresa và các Soeurs phải rời khỏi Việt Nam vào ngày 23.12.1995. Mẹ Teresa rất buồn về điều ấy. Mẹ ôm Sr. Marie Francois và nói: “Chúng ta hãy nhận thánh ý Chúa, tìm hiểu thánh ý Ngài muốn chúng ta làm gì”. Ước ao của Mẹ Teresa là được mở chi nhánh Dòng Mẹ tại Việt Nam.
Sau khi rời Việt Nam, Mẹ Teresa thấy chưa được phép mở nhà tại Việt Nam cũng như chưa bảo lãnh các chị em qua Ấn Ðộ nên Mẹ đã viết thư cho Ðức cha Giám quản Tông tòa Giáo phận Sài Gòn là Ðức cha Nicolas Huỳnh Văn Nghi xin ngài cho phép Sr. Francoise và các chị em được thành lập Hội dòng mang tên Thừa Sai Bác Ái Chúa Kitô; và sống theo hiến luật, linh đạo của Dòng Mẹ Teresa. Ðức Giám quản Nicolas đã chấp thuận. Mẹ Teresa nói với chị em: “Khi nào Dòng Mẹ được trở lại Việt Nam, nếu các con muốn sáp nhập vào Dòng Mẹ, Dòng luôn mở rộng đón các con”.
Khởi đầu của Dòng Thừa Sai Bác Ái Chúa Kitô được bắt nguồn từ ước muốn của Đức Cố Tổng Giám Mục Nguyễn Văn Bình, một người rất mộ mến Mẹ Thánh Teresa và yêu thích linh đạo của Mẹ.
Vào thời điểm sau biến cố 1975, ở đâu cũng gặp khó khăn, nhất là về y tế thì khan hiếm thuốc men, ngườitỉnh lẻ hay vùng quê rất khó nhập vào các bệnh viện tại Sài Gòn để điều trị khi đau ốm, bệnh tật. Đội ngũ y bác sĩ hầu như bỏ bệnh viện ra đi…
Trước nhu cầu của những bệnh nhân nghèo, Ðức Tổng Bình mời gọi một số bác sĩ y tá người công giáo họp thành một nhóm để có thể tiếp cận chữa bệnh miễn phí và chia sẻ thuốc men cần kíp cho bệnh nhân nghèo, hoặc rước Mình Thánh Chúa cho họ. Mỗi nhóm chỉ có vài bác sĩ và y tá cùng những cộng tác viên hầu hết còn độc thân nên có thời gian thường xuyên lui tới bệnh viện và tham gia sinh hoạt. Mỗi tháng, các nhóm được gặp Ðức Tổng 1 lần để được ngài chia sẻ Lời Chúa và huấn đức, cũng như trình cho ngài biết những sinh hoạt hoặc những khó khăn. Trong số đó có Sr. Francois và một số chị em đã hình thành nên nhóm nữ tu và được Đức Tổng hướng dẫn sống theo Linh đạo của Mẹ Thánh Teresa.
Ðức cố Tổng Giám mục Phaolô Nguyễn Văn Bình đã giới thiệu các chị em cho Mẹ để được huấn luyện trở thành nữ tu của Dòng Mẹ và trở về phục vụ người nghèo tại Việt Nam. Rất tiếc là không được nhà nước chấp thuận nhưng mỗi lần qua Việt Nam, Mẹ thường đến tham dự thánh lễ, Chầu Thánh Thể và chia sẻ với chị em cũng như để lại rất nhiều gương sáng và bài học cho chị em. Thật hạnh phúc khi các chị em Thừa Sai Bác Ái Chúa Kitô đã được tiếp xúc, sinh hoạt với Mẹ nhiều lúc, nhiều lần khi đi cùng Mẹ trên xe, khi ăn cơm chung, khi cầu nguyện chung với Mẹ Thánh …
Sau khi Mẹ Thánh Teresa mất, ngày 06.06.2006, Soeur Nirmala (BT Tổng quyền- kế vị Mẹ Teresa) cùng Soeur Lysa (phó BT Tổng quyền) và Soeur Leon (Giám Tỉnh Hongkong) đã đến Việt Nam, Sr. BT Marie Francoise Thanh Tịnh ra đón tại Hà Nội. Ngày 09.06.2006, Sr. Marie Francoise cùng với phái đoàn các Soeurs đến gặp Ban Tôn giáo Chính phủ và được đón tiếp rất vui vẻ, sẵn lòng cho các Soeurs sang làm việc từ thiện tại Việt Nam. Các Soeurs được phép ở tại Dòng Thừa Sai Bác Ái Chúa Kitô tại 428 Huỳnh Văn Bánh, F.14, Phú Nhuận. Trong thời gian này các Soeurs đã đi thăm tất cả các cộng đoàn của Dòng Thừa Sai Bác Ái Chúa Kitô. Soeur Nirmala nhận định: ” Việt Nam đã có rất nhiều đổi mới”.
Năm 1995, Dòng mới có 30 chị em, nay đã có hơn 120 chị em gồm 121 khấn; 23 tập sinh và trên 20 thỉnh sinh. Dòng đã và đang phục vụ những người nghèo nhất trong những người nghèo qua việc: đón nhận những cụ già neo đơn bị bỏ rơi, các cô gái lầm lỡ, chăm sóc bệnh nhân AIDS. v.v…
Đặc sủng và sứ mạng của Dòng Mẹ cũng là của Hội DòngTSBACKT là chầu Chúa Giêsu Thánh Thể hằng ngày và phục vụ những người nghèo nhất trong những người nghèo trong đa dạng: nghiện ngập, ma tuý, chăm sóc người hấp hối, cô nhi, người vô gia cư, những người bị bỏ rơi không được ai biết tới…
Xin kể vài chuyện nho nhỏ về Mẹ Thánh Teresa Calcutta:
1. Có lần Mẹ chia sẻ với chị em TSBACKT rằng: “Thiên Chúa nói trong thinh lặng của tâm hồn. Nếu bạn đối diện với Chúa trong thinh lặng và cầu nguyện, Thiên Chúa sẽ nói với bạn”. Ðể thực hành sự thinh lặng bên trong thực sự, cần theo các bước sau:
– Thinh lặng của mắt: bằng cách tìm kiếm vẻ đẹp và sự tốt lành của Thiên Chúa ở mọi nơi; và đóng lại trước những sai lỗi của người khác, trước những tội lỗi và tất cả những gì có thể gây rối loạn cho tâm hồn.
– Thinh lặng của tai: bằng cách lắng nghe tiếng nói của Chúa, tiếng kêu than thống thiết của người nghèo, người túng quẫn; và đóng lại trước những lời nói thiếu bác ái, nói chuyện không tốt của người khác.
– Thinh lặng nơi lưỡi: bằng cách luôn ca ngợi Chúa và nói những lời mang lại sự sống của Người; kiềm chế hãm lại những sự tự vệ và tất cả những lời nói gây ra sự tối tăm, rối loạn, đau khổ và chết chóc.
– Thinh lặng trong trí: bằng cách mở ra trước sự thật và sự hiểu biết về Chúa trong sự cầu nguyện và chiêm niệm; và đóng lại trước những sự giả dối, điên cuồng, những ý nghĩ phá đổ, phán đoán bừa bãi, những hoài nghi sai lầm về người khác và những ý nghĩ cùng ước muốn trả thù.
– Thinh lặng trong trái tim: bằng cách yêu mến Chúa hết tâm hồn, hết trí khôn và hết sức lực, và yêu thương tha nhân như Chúa yêu thương họ; tránh tất cả những sự ích kỷ, hận thù, tham vọng, ghen ghét và tham lam”.
Mẹ còn đề cao giá trị của tình yêu: “Mỗi hành động của tình yêu, cho dù nhỏ bé đến đâu, đều là một công việc của hoà bình”. Có thể chỉ là một nụ cười, một sự viếng thăm ngắn ngủi, thắp một cây đèn dầu, viết giùm một lá thư cho một người mù, xách giúp một thùng than, tặng cho ai đó một đôi giày, hay đọc giùm một tờ báo… những việc thật nhỏ – rất nhỏ – nhưng trong thực tế là tình yêu của Thiên Chúa được thể hiện trong hành động.
2. Tại Ðại chủng viện ở Bangalore, một tu sĩ lần kia nói với tôi rằng: “Thưa Mẹ Teresa, Mẹ đang làm hư những người nghèo bằng việc cứ cho họ mọi thứ cách nhưng không. Họ đang mất dần phẩm cách của họ”.
Khi mọi người thinh lặng, Mẹ điềm tĩnh nói: “Không ai làm hư con người bằng chính Thiên Chúa. Hãy xem tất cả những ân huệ tuyệt vời Chúa đã ban cho chúng ta cách nhưng không. Tất cả các bạn ở đây đều có thể nhìn thấy cả. Nếu Thiên Chúa bắt các bạn trả tiền mới được nhìn thấy cảnh vật chung quanh thì điều gì sẽ xảy ra? Chúng ta đang tiếp tục thở và sống trong bầu khí oxy mà chúng ta không hề trả đồng nào. Và điều gì sẽ xảy ra nếu Thiên Chúa nói: Nếu các con làm việc bốn tiếng thì các con sẽ được hưởng ánh mặt trời trong hai tiếng?. Nếu vậy thì có bao nhiêu người trong chúng ta sẽ sống sót?”
Sau đó Mẹ nói với họ rằng: “Ðã có rất nhiều hội dòng làm hư người giàu, thì cũng tốt thôi nếu có một Hội dòng nhân danh người nghèo để làm hư người nghèo”.
Những lời nói và việc làm của Mẹ không thể kể hết được ở đây. Nhưng tựu trung những hành động yêu thương và những bài nói chuyện của Mẹ đều phát xuất từ một linh đạo đặc biệt.
Sr. Marie Francoise Hà Thị Thanh Tịnh – MCC.
Tổng phụ trách Dòng Thừa Sai Bác Ái Chúa Kitô
Mẹ Tê rê sa Calcutta đưuợc phong Hiển Thánh
ngày 04 – 09- 2016
Các Srs. TSBACKT dự lễ Mẹ Têrêsa Calcutta được phong Hiển Thánh.
DÒNG THỪA SAI BÁC ÁI CHÚA KITÔ
( MISSIONARIES OF CHRIST’S CHARITY )
Nhà Mẹ : 101/57 Trịnh Thị Dối, xã Đông Thạnh, Huyện Hóc Môn, Tp. HCM
ĐT : (08) 3711.0818 – (08) 3711.5372
Email : thanh_0209@yahoo.com – Website : www.mcchrist.org