Hỏi 1: Tôi dâng Thánh Lễ hàng ngày với hai linh mục khác trong giáo xứ của chúng tôi. Tôi có được phép, chẳng hạn, dâng Thánh lễ của sáng thứ Tư vào chiều Thứ ba được không, bởi vì ngày thứ Tư tôi có nhiều việc phải làm hoặc nhiều nơi phải đi, hoặc điều này là thuận lợi cho tôi để làm như thế? Chẳng hạn, nếu tôi phải đi mổ vào sáng sớm hôm sau, liệu tôi không thể dâng Thánh lễ vào tối hôm trước chăng? Tôi thích dâng Thánh Lễ mỗi ngày, cũng bởi vì Chúa muốn thế. – G. D., Chicago, Mỹ.
Hỏi 2: Tôi là một linh mục cao niên nghỉ hưu, tôi dâng Thánh Lễ hàng ngày riêng trong phòng tôi ở. Tôi đang sống ngoài giáo phận của tôi. Có những lần tôi muốn dâng Thánh lễ Chúa Nhật vào chiều thứ Bảy trước đó. Tôi không chắc rằng liệu điều này có cần xin phép Giám mục địa phương không, hoặc liệu có phép chung cho mọi linh mục để dâng lễ như thế không? Liệu cần phải có lý do nghiêm trọng để cử hành Thánh lễ Chúa Nhật vào chiều thứ Bảy không? – J. H., Austin, Texas, Mỹ.
Đáp: Bởi vì cả hai câu hỏi có liên quan chặt chẽ với nhau, chúng tôi sẽ sẽ giải quyết chúng chung với nhau. Có một số vấn đề liên quan ở đây, nhưng chủ yếu có khái niệm về Thánh Lễ mỗi ngày và khả năng cử hành Thánh lễ sớm hơn.
Trước hết, Giáo Hội khuyên tất cả các linh mục dâng thánh lễ mỗi ngày, do đó Điều 904 của Bộ Giáo Luật nói:
“Các tư tế nên luôn tâm niệm rằng công việc cứu chuộc hằng được tiếp tục thi hành trong mầu nhiệm Hy Lễ Thánh Thể; do đó, họ nên siêng năng dâng lễ. Hơn nữa, rất đáng mong ước các tư tế dâng lễ mỗi ngày, cả khi giáo dân không thể hiện diện, bởi lẽ Thánh Lễ là tác động của Ðức Kitô và của Giáo Hội; chính khi cử hành Thánh Lễ mà các tư tế chu toàn nhiệm vụ chính yếu của mình” (Bản dịch Việt ngữ của các Linh Mục Nguyễn Văn Phương, Phan Tấn Thành, Vũ Văn Thiện, Mai Ðức Vinh).
Mỗi linh mục thường cử hành hoặc đồng tế một Thánh lễ mỗi ngày, trừ khi phải dâng thêm Thánh lễ khác vì lý do mục vụ. Vì thế Điều 905 nói:
“§1. Ngoại trừ những trường hợp giáo luật cho phép cử hành hay đồng tế Thánh Lễ nhiều lần trong một ngày, tư tế chỉ được quyền dâng lễ mỗi ngày một lần.
“§2. Nếu thiếu tư tế, Bản Quyền sở tại có thể cho phép các tư tế, khi có lý do chính đáng, được làm hai lễ mỗi ngày; hơn nữa, khi nhu cầu mục vụ đòi hỏi, làm ba lễ các ngày Chúa Nhật và lễ buộc” (Bản dịch Việt ngữ, như trên).
Từ quan điểm là mỗi ngày một Thánh lễ, lịch ngày cần tuân giữ là một ngày có 24 giờ. Nghĩa là, Thánh Lễ trong ngày có thể được cử hành bất cứ lúc nào sau nửa đêm cho đến trước nửa đêm sau. Do đó, Thánh Lễ hàng ngày không được cử hành vào chiều tối của ngày trước, vì như thế là tương đương với cử hành hai Thánh lễ trong một ngày.
Như vậy, linh mục G. D. không thể dâng Thánh lễ trong tuần vào chiều tối hôm trước.Tuy nhiên, cha có thể làm chút hy sinh, bằng cách cử hành Thánh lễ trong ngày vào sáng thật sớm của ngày ấy.
Câu hỏi kia là cử hành Thánh Lễ Chúa Nhật và ngày lễ buộc vào chiều hôm trước. Trong các trường hợp này, Giáo Hội cho phép người Công Giáo chu toàn việc buộc dự lễ Chúa Nhật, bằng cách sử dụng khái niệm phụng vụ về ngày, mà trong đó lễ được bắt đầu tính từ chiều tối ngày trước lễ. Như vậy, Giáo luật nói:
“Ðiều 1248 §1. Ai tham dự Thánh Lễ, cử hành theo lễ nghi Công Giáo bất cứ ở đâu, hoặc vào chính ngày lễ hay vào chiều ngày trước lễ, thì người ấy đã chu toàn việc buộc dự lễ” (Bản dịch Việt ngữ, như trên).
Như có thể thấy, khả năng này tồn tại trước tiên để tạo điều kiện chu toàn việc buộc dự lễ.
Do đó, trong trường hợp của linh mục nghỉ hưu trên đây, nếu cha muốn cử hành Thánh Lễ hàng ngày của mình vào một buổi tối thứ Bảy, cha được tự do sử dụng các bài đọc Chúa Nhật và chu toàn việc buộc tham dự Thánh Lễ Chúa Nhật, mà cha chia sẻ với tất cả các tín hữu. Bởi vì điểm này được trình bày trong giáo luật rồi, thì sẽ không cần xin phép Giám mục để sử dụng các bài đọc Chúa Nhật nữa.
Tuy nhiên, cha chỉ nên dâng lễ như thế, nếu vì một lý do nào đó, cha không thể cử hành Thánh Lễ hàng ngày của mình vào ngày Chúa Nhật.
Cũng không đúng khi cử hành hai thánh lễ mà không có các tin hữu vào ngày thứ Bảy, tức là một lễ cho thứ Bảy và một lễ cho ngày Chúa Nhật, vì điều này vi phạm Điều luật 905.
Chắc chắn là tất cả các linh mục được phép cử hành Thánh lễ cho giáo dân cả hai lần, như thường xảy ra trong các giáo xứ. Các tu sĩ cũng được phép đồng tế trong Thánh lễ cộng đoàn của mình vào ngày thứ Bảy, mặc dầu họ đã có kế hoạch để cử hành một Thánh Lễ khác cho các tín hữu trong cùng ngày ấy, cho dù đó là Thánh Lễ trong ngày hoặc Thánh lễ Chúa Nhật được cử hành vào chiều tối thứ Bảy.
(Nguyễn Trọng Đa, Zenit.org 28-7-2015)