Tôi thực không hiểu một tí gì về nguồn gốc của loại “tiếng lạ“ này.
Trước đây tôi đã có đôi lần viết về cái gọi là “ơn đặc sủng nói tiếng lạ và hiện tượng té ngã trong những buổi cầu nguyện canh tân đặc sủng” do một số linh mục đã và đang quảng bá để gây hoang mang cho giáo dân về những hiện tượng hay cảm xúc nhất thời của một vài tham dụ viên trong những buổi cầu nguyện chữa lành đó.
Nhưng trước hết, tôi xin nhấn mạnh lại một lần nữa ở đây là cầu xin ơn Chúa Thánh Linh là việc đạo đức rất tốt lành và tối cần thiết cho mọi thành phần dân Chúa trong Giáo Hội. Lý do là nếu ai muốn được thăng tiến trong đời sống thiêng liêng với đức tin mạnh mễ và lòng yêu mến Chúa sâu đậm hơn thì chắc chắc phải có ơn phù trợ đặc biệt của Chúa Thánh Thần … Cách riêng, Giáo Hội cũng không thể chu toàn được sứ mệnh mà Chúa Giêsu đã trao phó trước khi Người về Trời là “Anh em hãy đi khắp nơi; làm cho muôn dân trở thành môn đệ. Rửa tội cho họ nhân danh Cha và Con và Thánh Thần..” (Mt 28:19). Có thể nói chính Chúa Thánh Thần là động lực chính đã nâng đỡ, thánh hóa và hướng dẫn nên Giáo Hội mới có được khuôn mặt ngày một giống Chúa Kitô hơn như chúng ta thấy ngày nay, sau bao nhiêu thăng trầm theo dòng thời gian và yếu đuối của con người trong vai trò lãnh đạo và làm nhân chứng cho Chúa Kitô trong khi thi hành Sứ Vụ giữa trần gian.
Vì thế mọi sáng kiến hay phong trào nào cổ võ việc cầu xin ơn Thánh Linh đều đáng được khuyến khích vì lợi ích thiêng liêng muốn tìm.
Nhưng cầu nguyện để xin ơn soi sáng và phù trợ của Chúa Thánh Thần không thể đồng hóa với vài hình thức phù phiếm bề ngoài như té ngã, miệng lâm râm nói ú ớ những gì không ai hiểu được do một số linh mục đang “biểu diễn” trò ảo thuật này núp dưới danh nghĩa “canh tân đặc sủng” hay “tắm trong Thánh Thần” để mê hoặc một số giáo dân không am hiểu giáo lý đức tin ở một vài nơi bên trong và ngoài ViệtNam..
Thật vậy, nếu ta thành tâm muốn chạy đến với Chúa Thánh Thành để xin Người ban ơn soi sáng , giúp ta canh tân đời sống thiêng liêng hầu được thêm đức tin, thêm lòng yêu mến Thiên Chúa thì chắc chắn Chúa Thánh Thần sẽ ban những ơn cụ thể khiên ta cảm thấy mạnh mẽ hơn trong đức tin, sốt mến hơn trong tâm tình yêu mến Thiên Chúa là Cha, đã yêu thương và cứu chuộc nhân loại nhờ Chúa Cứu Thế Giêsu Kitô, Đấng đã ban Thánh Thần cho các Tông Đồ sau khi Người từ cõi chết sống lại. ( x.Ga 20 :22). Đặc biệt trong Ngày Lễ Ngũ Tuần, Chúa Thánh Thần đã hiện xuống trên các Tông Đồ đang tụ họp cũng Mẹ Maria trong căn nhà đóng kín cửa vì sợ người Do Thái. Chúa Thánh Thần đã lấy hình lưỡi lửa đậu xuống trên mọi người đang có mặt trong nhà và “ai nấy đều được tràn đầy ơn Thánh Thần. Họ bắt đầu nói cácthứ tiếng khác, tùy khả năng Thánh Thần ban cho.” (Cv 2: 1-4)
Nhưng các thứ tiếng lạ mà các Tông Đồ nói được nhờ ơn Chúa Thánh Thần là các ngôn ngữ của dân Pác-thia, Mê-đi-a, Ê-lam, Mê-xô-pô-ta-mia, Guiđê, Ca-pa-đô-kia, Pontô, Axia, Phy-gia, Pamphylia, Ai cập, và những người từ Libya và Roma đến.. Nhưng kỳ lạ thay, các dân này đều hiểu các Tông Đồ nói tiếng riêng của họ khi nghe các ngài rao giảng danh Thánh Chúa Kitô cho họ. (x.Sđd 2: 5-12).
Đấy là sự lạ lùng nhãn tiền mà các dân khác nhau về ngôn ngữ, phong tục và văn hóa đã chứng kiện khi nghe các Tông Đồ là người Do Thái mà lại nói được các ngôn ngữ riêng của họ. Như thế “tiếng lạ” mà Thánh Thần ban cho các Tông Đồ không phải những tiếng “ú ớ” không ai hiểu được như có người biểu diễn hay bị bị mê hoặc trong các buổi “chữa lành” đã làm như mê sảng và nói ú ớ, nói những gì mà chính người nói và người nghe cũng không hiểu được.!
Như vậy, câu hỏi được đặt ra là tại sao Chúa Thánh Thần lại làm một việc vô lý như vậy ?
Người ban ơn nói tiếng lạ thì ai có khả năng giải thích tiếng lạ này ? Và nếu Người làm việc vô lý hay tại người ta đã mạo danh Ngài để bịa đặt ra trò “nói tiếng lạ” để mê hoặc những người yếu bóng vía tin trò phù phép thiếu căn bản đức tin lành mạnh này ?
Đức tin chân chính và trưởng thành đòi hỏi tín hữu phải loại bỏ những gì không phù hợp với đức tin và giáo lý của Giáo Hội. Đó là tin Chúa Thánh Thần là Thần Khí của Thiên Chúa (God’s Spirit) là Đấng Bảo Trợ (Advocate),và , là Thần Chân Lý (Spirit ò truth)“ vì như Chúa Giếu đã nói với các Tông Đồ là “Khi Người đến, Người sẽ dẫn anh em tới sự thật toàn vẹn.” ( Ga 16: 13)
Vậy nếu Thần Khí sự Thật đến mà lại nói những gì không ai hiểu được thì ích lợi gì cho người nghe để biết canh tân đời sống thiêng liêng của mình cho phù hợp với ý muốn và đường lối của Thiên chúa ?
Mặt khác, cho dù Chúa Thánh Thần có ban ơn “nói tiếng lạ” cho ai, thì phải có người hiểu để cắt nghĩa lại cho người không hiểu được tiếng lạ đó chứ ? Như vậy, nếu linh mục hay tham dự viên những buổi “cầu nguyện chửa lành” kia mà nói được “tiếng lạ” của Thánh Linh thì ai là người cắt nghĩa cho họ và cho những ai nghe họ “ứ ớ” trong những dịp đó.???
Nếu nói mà không hiểu thì ích gì cho ai về mặt thiêng liêng ? Chắc chắn một điều là Chúa Thánh Thần không bao giờ phán dạy ai điều gì mà người đó lại không hiểu được ý của Người. Chúa là Thần Chân lý, là Đấng an ủi dịu hiền, nên ai tha thiết cầu xin Chúa thì Ngài sẽ ban ơn soi sáng trong tâm hồn cách cụ thể để người cầu xin có thể cảm nghiệm ơn phù trợ của Chúa. Nghĩa là không khi nào Chúa lại nói “ú ớ” với ai để chính người đó và ai nghe người đó cũng không hiểu mình nói gì
Trong thư gửi tín hữu Co-rin-tô, Thánh Phao lô có nói đến những người được Thần Khí ban cho ơn nói tiên tri hay nói các thứ tiếng lạ, (1Cr 12: 10) nhưng chắc chắn “các thứ tiếng lạ” mà Thánh Phaolô nói ở đây không phải những tiếng “ú, ớ” của những ai ảo tưởng được Thần Khí ban cho ơn nói tiếng lạ,, mà chắc họ đã tự bịa ra những tiếng “ú ớ” không ai hiểu được đó mà thội. Các tiếng lạ mà Thánh Phaolô nói đến phải là các ngôn ngữ loài người mà trong Ngày Lễ Ngũ Tuần, Chúa Thánh Thần đã ban cho các Tông Đồ của Chúa Giê su vốn là những người ít học thức, nhưng đã được Thần Khí mở miệng cho nói các tiếng của các sắc dân đang sống ở Jerusalem thời đó. Họ đã kinh ngạc khi nghe các Tông Đồ nói các tiêng của riêng họ và hiểu được những gì các Tông Đồ muôn rao truyền cho họ nhân danh Chúa Kitô.
Nói rõ hơn, Chúa Thánh Thần không hề nói với ngôn ngữ nào mà con người không hiểu được. Ngôn ngữ của Ngài là ngôn ngữ của chân lý, của tình thương của an ủi dịu hiền, nên khi đến với bất cứ ai, thì tiếng nói của Ngài cũng được người ta cảm nhận cách rõ rệt.
Về câu hỏi linh mục khi dâng Thánh lễ có được phép nói gì ngoài những qui đinh chữ Đỏ ( Rubric) trong Nghi Thức Lễ Rôma, xin khẳng định là linh mục không được phép nói gì mà giáo dân tham dự Thánh Lễ không hiểu được, trừ trường hợp Thánh Lễ được cử hành bằng tiếng Latinh. Khi cử hành bằng các ngôn ngữ khác theo nghi thức mới cho phép cử hành Thánh lễ bằng các ngôn ngữ của các tin hữu thì tuyệt đối không linh mục nào được thêm bớt hay “ú ớ” nói những gì mà giáo dân không hiểu được.
Đây chắc chắn là sự phóng túng (fantaisie) khi cử hành phụng vụ thánh, cụ thể là Thánh Lễ Misa mà mọi linh mục đều được mong đợi (expected) cử hành đúng theo nghi thức đã qui định kể cả ngôn ngữ được phép xử dụng.
Do đó, ai tự ý ú ớ trong Thánh lễ là vi phạm luật phụng vụ như qui định trong Nghi Thức Lễ Roma ( Roman Rite).
Tóm lại, không thể quảng bá cho ơn Thánh linh bằng những hình thức phi giáo lý đức tin và luật phụng vụ gây hoang mang cho giáo dân.
Lm. PX. Ngô Tôn Huấn