HOẠT ĐỘNG CỦA THÁNH THẦN

Thiên Chúa là Đấng vô hình, nhưng đểcho chúng ta hiểu một phần nào về Thiên Chúa, thì truyền thống Hội Thánh vẫn tưởng nghĩ về Chúa Cha là một cụ già nhân hậu ; Chúa Con khi nhập thể là người Do Thái có trong lịch sử loài người gắn liền với ông Césa, hoàng đế Roma (x Mt 22,21), nhưng rất tiếc không có máy chụp nào để lại hình ảnh của Ngài, ngoại trừ tấm khăn liệm xác mà người ta vẫn cho đó là khuôn mặt Chúa Giêsu ; còn Chúa Thánh Thần thì Tân Ước mạc khải cho chúng ta qua ba hình ảnh :

– Chúa Thánh Thần như chim bồ câu (x Mt 3,16).

– Chúa Thánh Thần là luồng gió mạnh (x Cv 2,1).

– Chúa Thánh Thần là lửa (x Cv 2,3).

Như thế, qua những hình ảnh về Chúa Thánh Thần, chúng ta có thể biết được phần nào sứ mệnh của Ngài được Chúa Cha và Chúa Con ủy thác, làm cho công trình cứu độ con người được ứng dụng nơi những người tin Chúa Giêsu là Thiên Chúa Cứu Độ duy nhất (x Cv 4,12).

I. CHÚA THÁNH THẦN NHƯ CHIM BỒ CÂU (x Mt 3,16).

Hình ảnh chim câu cho chúng ta nhận biết sứ mệnh Chúa Thánh Thần là Đấng làm cho chúng ta trung tín với Thiên Chúa để được bình an, và Ngài làm cho chúng ta trởnên Hiền Thê của Chúa Ki-tô, khởi đi từ Bí tích Thánh Tẩy (x 2Cr 11,2):

1/ Chúa Thánh Thần làm cho chúng ta được trở nên trung tín với Thiên Chúa để ta được bình an.

Ta biết trong muôn sinh vật, chỉ có loài chim câu luôn đẻ hai trứng, khi nở, một con trống và một con mái, chúng kết bạn với nhau, nếu một trong hai con đó chết đi thì người ta không thể ghép con sống với con chim khác được. Sự trung tín phát sinh bình an. Quả thật, trong niềm tin nơi Thiên Chúa hoặc tương quan trong đời sống xã hội con người, đặc biệt là đời sống lứa đôi, muốn có sự bình an, không thể vắng bóng lòng trung tín. Chính vì thế mà khi Chúa Giê-su Phục Sinh thổi hơi vào các môn đệ – trao ban Thần Khí cho các ông, Ngài nói : “Bình an cho anh em” (Ga 20,19 : Tin Mừng).

2/ Chúa Thánh Thần làm cho chúng ta trở nên Hiền Thê của Chúa Ki-tô khởi đi từ Bí tích Thánh Tẩy.

Khi ông Gioan làm phép rửa cho Đức Giêsu tại sông Giodan, Chúa Thánh Thần xuất hiện như chim câu đậu trên đầu Ngài, và có tiếng từ trời phán : “Đây là Con chí ái Ta, kẻ ta sủng mộ” (Mt 3,16-17). Tiếng từ trời phán như thế là nói về ơn cứu độ chúng ta được nhờ với trong Chúa Giê-su, nghĩa là khi chúng ta lãnh nhận Bí tích Thánh Tẩy, chẳng những ta được gọi là dưỡng tử chí ái của Thiên Chúa, mà còn được trở nên Hiền Thê của Chúa Kitô. Vì thế thánh Phaolô nói với các tín hữu : “Tôi đã đính hôn anh em với một người độc nhất là Đức Kitô, để tiến dâng anh em cho Người như một trinh nữ thanh khiết” (2Cr 11,2). Ơn huệ lớn lao này đã được tiên báo qua sách Diễm ca, chàng gọi nàng : “Bồ câu của anh ơi,em ẩn trong hốc đá, trong vách núi cheo leo.Nào, cho anh thấy mặt, nào, cho anh nghe tiếng,vì tiếng em ngọt ngào và mặt em duyên dáng.” Nàng đẹp quá, bạn tình ơi, đẹp quá !Sau tấm mạng the, đôi mắt nàng, cặp bồ câu xinh đẹp.Tóc nàng gợn sóng như đàn sơn dương tự trên ngàn Ga-la-át tủa xuống”(Dc 2,14 ; 4,1).

Để ta ý thức sống xứng đáng là Hiền Thê của Chúa Giêsu, ta cứ nhìn đôi vợ chồng trước và sau ngày cưới họ không có gì thay đổi về dáng vóc, về địa vị, về tài năng… Nhưng trong nội tâm họ thay đổi : khi đã thành vợ chồng, muốn cho gia đình hạnh phúc thật, người chồng hay vợ nói gì, làm gì, trong tâm trí họ cũng luôn đặt câu hỏi : như thế này thì người vợ(chồng) của mình có vui không ? Và họ rất sợ khi người bạn đời phật lòng. Nói kiểu thánh Phaolô : “Dù ăn, dù uống, dù làm bất cứ việc gì hãy làm tất cả để vinh danh người mình yêu” (x 1Cr 10,31). Sống như thế họ tăng thêm nghị lực.

Lần kia có năm lực sĩ thi nhau bê những quả tạ lớn lên một trụ cao. Bắt đầu cuộc thi năm anh tỏ ra không ai thua ai, nhưng đến quả tạ thứ ba, thứ bốn, là nhiều anh không còn sức để bê trừ một anh bê năm quả tạ đặt lên đế rất nhẹ nhàng. Người ta phỏng vấn anh : “Tại sao anh khỏe thế?” Anh vui vẻ đáp ngay : “Ấy mỗi khi bê quả tạ, tôi nhớ đến vợ tôi”. Nếu người đời nhớ đến người yêu mà còn tăng sức lực, huống chi chúng ta là con yêu dấu của Cha trên trời, là Hiền Thê của Con Thiên Chúa, thì mỗi khi ta nói gì, làm việc gì, ta hãy nhớ đến Chúađể làm vui lòng Ngài, chắc chắn Chúa sẽ ban cho ta nhiều nghị lực hơn anh lực sĩ được tăng sức vì tâm lý.

Một trong những điều hạnh phúc của đời sống lứa đôi là họ sinh con cho nhau. Bởi đó người Ki-tô hữu phải nhiệt tâm thực hành Lời di chúc của Đức Giê-su nhằm sinh con cho Ngài : “Hãy đi khắp thế gian tập họp môn đệ cho Thầy và làm Phép Rửa cho họ nhân danh Cha, và Con và Thánh Thần, và dạy họ tuân giữ những điều Thầy truyền” (Mt 28,19-20), hoặc thực hành lời thánh Phaolo khuyên : “Làm tư tế của Đức Ki-tô Giê-su nơi các dân ngoại, mà hành lễ là rao giảng Tin Mừng của Thiên Chúa, ngõ hầu lễ vật là dân ngoại được Thiên Chúa vui lòng chiếu nhận, bởi được tác thánh trong Thánh Thần”(Rm 15,16).

II. CHÚA THÁNH THẦN LÀ LUỒNG GIÓ MẠNH (x Cv 2,1).

Gió (khí) là nguồn sống quan trọng nhất của mọi sinh vật. Nhưng gió chỉ phát sinh sự sống khi nó được chuyển lưu. Cụ thể như một người bị nghẹt thở, muốn cứu người đó ta phải đưa khí vào buồng phổi của họ, và nếu phổi không tống khí ra, thì khí cũng không làm cho cơ thể được sống.Vì thế, khi Chúa Giê-su đến thông ban sự sống Phục Sinh cho các Tông Đồ, Ngài thổi hơi (ban Thần Khí) vào các ông (x Ga 20,22) ; và trong ngày lễ Ngũ Tuần, Chúa Thánh Thần đến như một luồng gió mạnh thổi vào nhà các môn đệ đang tụ họp (x Cv 2,2 : Bài đọc I). Và họ phải bung cửa ra đi loan báo Tin Mừng cho thế giới, thì họ mới được sống và làm cho nhiều người được sống. Sự sống phát sinh còn lệ thuộc vào mỗi người chu toàn đặc sủng Chúa Thánh Thần ban riêng cho : “Có nhiều việc phục vụ khác nhau như trong một thân mình có nhiều chi thể khác nhau, nhưng chỉ có một Chúa, có nhiều hoạt động khác nhau, nhưng chỉ có một Thiên Chúa làm mọi sự trong mọi người. Thánh Thần tỏ mình ra nơi mỗi người một cách là vì ích chung” (1Cr 12,3b-7,12-13 : Bài đọc II). Như vậy, mỗi người được Chúa Thánh Thần ban cho tài năng riêng, không phải để vênh vang với người khác, nhưng vì ích chung trong Thân Mình Đức Ki-tô, các chi thể muốn được sống, nó phải góp phần làm cho toàn thân lành mạnh. Muốn được thế, ta phải chấp nhận gian khổ khi phục vụ dưới ánh sáng Tin Mừng. Đó là lý do Chúa Giê-su Phục Sinh dù đã toàn thắng mọi sự dữ, nhưng Ngài lại tỏ mình ra cho các môn đệ thấy thân thể Ngài còn mang thương tích (x Ga 20,20 : Tin Mừng). Đây là dấu chỉ các Ki-tô hữu là các chi thể của Ngài khi phục vụ phải chấp nhận đổ máu cho tới ngày cánh chung, thì Thân Thể Chúa Giê-su Phục Sinh mới vinh hiển vẹn toàn không còn mang thương tích.

III. CHÚA THÁNH THẦN LÀ LỬA (x Cv 2,3).

Chúa Thánh Thần lại lấy hình lưỡi lửa đậu trên đầu các môn đệ (x Cv 2,3 : Bài đọc I). Đây là dấu Ngài thanh tẩy ta để trở nên chứng nhân của Chúa Giê-su Phục Sinh, có thế ta mới góp phần cùng với muôn tạo vật mà ca tụng Thiên Chúa. Chân lý này đã được tiên báo qua thị kiến của Isaia lúc ông vào Đền Thờ : ông nhìn thấy các Thiên thần hát khen Thiên Chúa :“Thánh Thánh Thánh, Chúa là Thiên Chúa các đạo binh”, và các cửa Đền Thờ rung rinh theo nhịp hát của các Thiên thần. Như vậy cả tạo vật vô tri bất giác nó cũng muốn ca tụng Thiên Chúa, nhưng nó phải lệ thuộc vào những người tin Chúa cho nó được chung phần ca tụng. Bởiđó thánh Phaolo nhân cách hóa tạo vật : “Vạn vật rên siết mong được cùng với con cái Thiên Chúa để ca tụng, với hy vọng nó khỏi lâm cảnh làm tôi mục nát, mà vào địa vị tự do trong vinh quang thuộc hàng con cái Thiên Chúa” (Rm 8,19-21). Ngôn sứ Isaia thấy mình thua các tạo vật không biết ca tụng Thiên Chúa vì miệng lưỡi ông ở giữa những người phàm nên ô uế, Chúa thương tình sai Thiên thần gắp than hồng trên tế đàn đặt vào miệng lưỡi ông, tức khắc nó được tinh sạch, nhờ đó ông cất lời cùng với các Thiên thần ca tụng Thiên Chúa (x Is 6).

Chúng ta lưu ý quyền tha tội Chúa không trao riêng cho cá nhân giống như quyền làm chủ chân lý Đức Giê-su trao riêng cho ông Phê-rô (x Mt 16,17 ; Lc 22,31-32), mà Ngài trao cho cộng đoàn Hội Thánh (các Tông Đồ). Bởi vì quyền làm chủ giáo lý nếu không do một người duy nhất quyết định, thì không thể có chân lý, như Đức Giê-su đã khẳng định : “Chúng conchỉ một Thầy là Đức Ki-tô” (Mt 23,10), và quyền này Chúa đã trao riêng cho ông Phê-rô ; trái lại, quyền tha tội không phải chỉ một mình Chúa tha cho chúng ta mà ta còn phải tha cho nhau nữa. Đó là lý do Chúa trao quyền tha tội cho cộng đoàn (x Mt 18,18 ; Ga 20, 23 : Tin Mừng).

Một ông kia vào tòa xưng tội với Linh mục : “Con rất giận con của con,vì nó phạm tội ác như một tướng quỷ, nhiều lần con khuyên răn nó, nó không nghe, con đã từ nó. Nhưng mới đây nó về xin lỗi con, con đã tha cho nó, nhưng con không thể chấp nhận cho nó vào nhà chung sống với giađình được.” Cha giải tội nói : “Thế thì khi ông nhắm mắt lìa đời đến trước cửa Trời, Chúa cũng nói : “Mọi tội lỗi của con Ta đã tha, nhưng Ta không thể cho con vào Nhà Ta được”. Đúng như Lời Đức Giê-su đã nói : “Ta xử với ngươi theo miệng ngươi nói” (Lc 19,22).

Khi chúng ta để Chúa Thánh Thần soi sáng hiểu và giúp ta sống giáo lý Hội Thánh dạy, thì Ngài làm ta gây ngạc nhiên, gây thắc mắc cho những người xung quanh, để tạo dịp ta giới thiệu Chúa Ki-tô cho họ, giống nhưông Gioan Tẩy Giả mang sứ mệnh dọn đường cho Đấng Cứu Thế đến, lối sống của ông cũng gây ngạc nhiên, nhiều người xúm lại cật vấn ông : “Ông có phải là Đấng Ki-tô không ? Ông có phải là một ngôn sứ không ? Ông có phải là Êlya không ?” Và ông Gioan nhân đó giới thiệu về Đấng Cứu Thế : “Phần tôi,tôi thanh tẩy anh em bằng nước. Đứng giữa các ông, Đấng mà các ông không biết, Đấng đến sau tôi, mà tôi không đáng cởi quai dép Ngài, Ngài là Chiên Thiên Chúa Đấng khử trừ tội thế gian, Ngài thanh tẩy anh em bằng Thánh Thần, Ngài là tuyển nhân của Thiên Chúa” (x Ga 1,19-34).

Ta có thể hình dung Chúa Thánh Thần giúp ta biết gây ngạc nhiên để liên kết mọi người thuộc về Chúa Ki-tô, như thể làm cho mọi người tiếp tục xây tháp Babel mới :

Hình 1 : Thánh Thần trong Bí tích Thánh Tẩy

Hình 2 : Thánh Thần trong Bí tích Thêm Sức

Nhìn vào H 1 cho ta những kết luận :

Chúa Thánh Thần gây sự lạ trên cộng đoàn (A) [12 Tông Đồ], khiến cộng đoàn (B) [3.000 người] kinh ngạc! (B) hỏi (A) : sao được thế ? (A) giải thích : nếu (B) tin vào Giê-su như (A), thì (B) cũng được như (A) ! Thế là (B) được đưa đến với Đức Giê-su ! Ngài cũng làm cho (B) nhiều sự lạ, khiến (C) ngạc nhiên … và cứnhư vậy, nhiều phần tử, nhiều cộng đoàn ngày càng liên kết với nhau và cùng kết hợp với Đức Giêsu, tạo nên một hình tháp. Đức Giêsu đã trở nên “Viên Đá đỉnh góc” (x Mt 21,42), và ngọn tháp càng vươn cao, thì Đức Giêsu và Thân Mình Ngài là Hội Thánh cũng được tôn vinh !

Chúa Thánh Thần giúp ta liên kết mọi người với Chúa Ki-tô như trên, khởi đi từ lúc ta được lãnh nhận Thánh Thần trong Bí tích Thánh Tẩy. Vì lời kết thúc nghi thức này ta được Hội Thánh trao phó : “Từ nay con là tư tế, là ngôn sứ và là vương đế”, và như vậy “dân Chúa được tạo nên một cộng đoàn tư tế làm vua trên toàn cõi đất” (x Xh 19,6 ; Kh 5,10).

Nhìn vào H 2 cho ta kết luận :

Chính nhờ Chúa Thánh Thần ta được lãnh nhận qua Đức Giám mục trong Bí tích Thêm Sức, tất cả những ai đã được tái sinh bởi Chúa Giê-su, họ còn phải được Giám mục đặt tay như Tông Đồ Phaolo đã làm, nhờ thế Thánh Thần mới đến trên họ đầyđủ, để họ trở nên cộng đoàn chứng nhân cho Tin Mừng (x Cv 19,5-6), Ngài giúp ta được thừa hưởng công nghiệp của các thánh nhờ Tín Điều Các Thánh Cùng Thông Công,để ta được thêm nghị lực, trở nên chứng nhân quy tụ muôn dân về cho Chúa.

Muốn sống liên kết để xây dựng Hội Thánh như một ngọn tháp chạm Trời, mọi người Công Giáo, nhất là các chủ chăn phải nói một ngôn ngữ như Hội Thánh dạy. Ta biết sau lụt Hồng thủy (dấu chỉPhép Rửa), con cháu ông Noe quyết tâm xây tháp Ba-ben chạm tới Trời, mà không thành, vì “bất đồng ngôn ngữ” (x St 11). Nay bất cứ cộng đoàn nào đã được nghe Chúa dạy và được Hội Thánh cắt nghĩa, vì Đức Giê-su chỉ cắt nghĩa cho các Tông Đồ hiểu Lời Chúa dạy mà thôi (x Mt 13,36-43), thì cộng đoàn đó được Chúa Thánh Thần giúp xây dựng đời họ chạm tới Trời !

Rất tiếc ngày hôm nay có nhiều chủchăn trong Hội Thánh khi loan báo Tin Mừng trong Thánh Lễ đã không giữ đúng Quy Luật giảng dạy theo Hiến Chế Phụng Vụ đã đề ra :

– Trong việc cử hành Phụng Vụ, Thánh Kinh giữ vai trò tối quan trọng. Thực vậy, người ta trích từ Kinh Thánh những Bài đọc, những bài để dẫn giải trong bài giảng, nên cần phải phát huy lòng mộ mến Kinh Thánh đậm đà và sống động(HCPV số 24).

– Bài giảng là thuộc phần hoạt động của Phụng Vụ, nên phải có thời gian thích hợp để giảng giải… phải hết sức trung thành chu toàn thừa tác vụ giảng giải đúng với Nghi Lễ. Tiên vàn bài giảng phải được múc lấy từ nguồn Kinh Thánh và Phụng Vụ (HCPV số 35).

– Bài giảng phải căn cứ vào Thánh Kinh để trình bày các mầu nhiệm đức tin và các quy tắc cho đời sống Ki-tô giáo trong suốt chu kỳ năm Phụng Vụ(HCPV số 52).

Ngày nay đa số các cộng đoàn chỉ chủ trương giảng ngày thường 5 phút, ngày Chúa nhật 10-15 phút, thì dựa vào nền tảng nào ? Trong khi đó Lời Chúa để lại cho ta những hình ảnh bắt ta phải suy nghĩ : Đức Giêsu giảng dạy tới ba ngày, dân đói lả gần chết mà Ngài cứ thao thao (x Mt 15, 32t), hoặc ông Phaolô đến Trôa phục vụ cả một tuần lễ, ngày cuối cùng ông kéo dài bài giảng quá nửa đêm, làm anh Êutykhô ngủ gật lộn đầu từ lầu ba xuống đất chết. Thế mà ông Phaolô không cho phép ai đứng lên, ông đến ôm xác cậu và nói : “Hồn vẫn còn ở trong nó”, rồi ông tiếp tục lên dâng Lễ và còn đàmđạo khá lâu cho tới sáng. Lạ thay, Êutykhô chỗi dậy và ra về vui vẻ với mọi người (x Cv 20,7t). Sự kiện này chắc chắc Chúa không muốn chúng ta hiểu và áp dụng theo nghĩa đen. Nhưng ý Chúa muốn chúng ta phải xác tín : “Chủ chăn có quyền bắt giáo dân nghe nhiều điều, còn giáo dân phải quảng đại dành nhiều thời giờ để nghe Lời Chúa không thua các tín hữu thời Giáo Hội sơ khai. Họ đã đến nghe Đức Giêsu giảng nhiều điều tới ba ngày, dù phải bỏ công ăn việc làm, bỏngủ nghỉ ăn uống (x Mt 15,32t) ; hoặc phải kiên nhẫn ngồi nghe ông Phaolô giảng suốt đêm ở Trôa (x Cv 20,7t). Ông Phaolô giảng nhiều điều như vậy vì ông noi gương cách giảng của Thầy Giêsu, và ông nói : “Nếu tôi luôn làm hài lòng người đời (kẻ không muốn nghe Lời Chúa), thì tôi không còn là nô lệ của Đức Kitô”(Gl 1,10) ; “Tôi giảng chẳng cần dựa vào lời lẽ khôn khéo hấp dẫn của người đời, nhưng chỉ dựa vào bằng chứng xác thực của Lời Chúa và quyền năng Thiên Chúa” (1Cr 2,4) ; và người đến nghe Lời Chúa cũng phải quảng đại như những người đến nghe Đức Giêsu giảng ba ngày, dù phải bỏ công ăn việc làm, bỏ ngủ nghỉ ăn uống ; hoặc phải kiên nhẫn ngồi nghe giảng suốt đêm như ông Phaolô giảng ở Trôa (x Cv 20,7t) .