Bài đọc: 2 Pet 3:12-15a, 17-18; Mk 12:13-17.
Nhiều người sai lầm khi nghĩ nếu một chính phủ không đáp ứng những gì các tín hữu mong muốn, họ phải nhân danh Giáo Hội tranh đấu đến cùng và sẵn sàng đổ máu để đạt được những nguyện vọng đó.
Các bài đọc hôm nay giúp chúng ta nhận ra những điều người tín hữu phải làm và những gì không nên làm. Trong bài đọc I, tác giả Thư Phêrô II nhắc nhở cho các tín hữu biết thế giới này sẽ tan biến đi cùng với tất cả các phù hoa của nó. Điều quan trọng hàng đầu các tín hữu cần phải làm là hãy lo sống làm sao cho mình và mọi người được hưởng ơn cứu độ. Trong Phúc Âm, một số các “chính trị gia,” những người Pharisees giả hình và những người thuộc phe Herod, nhân danh việc đi tìm sự thật để giăng bẫy bắt Chúa Giêsu. Họ hỏi: “Có được phép nộp thuế cho Caesar hay không? Biết rõ mưu đồ của họ, Chúa cho họ câu trả lời chẳng những họ không làm gì được Chúa mà còn mời gọi họ suy nghĩ về lối làm chính trị “sai sự thật” của họ: “Của Caesar, trả về Caesar; của Thiên Chúa, trả về Thiên Chúa.”
KHAI TRIỂN BÀI ĐỌC:
1/ Bài đọc I: Anh em hãy coi chừng kẻo bị những kẻ phạm pháp và lầm lạc lôi cuốn!
Một điều Chúa Giêsu và các tông đồ luôn cảnh cáo các tín hữu là đề phòng những kẻ rao giảng sự sai lạc làm các tín hữu nghi ngờ sự thật các Ngài rao giảng và từ từ bỏ đạo. Chúa Giêsu gọi họ là “chó sói” đội lốt người chăn chiên để cắn xé đoàn chiên (Jn 10:12). Thánh Gioan gọi họ là những kẻ “phản Đức Kitô,” và nguy hiểm hơn nữa họ là chiên ở ngay giữa đoàn chiên (I Jn 2:18-19). Thánh Phaolô khuyên nhủ rất nhiều lần môn đệ Timothy và Titus phải đề phòng những người này: “Anh hãy biết điều này: vào những ngày sau hết sẽ có những lúc gay go. Quả thế, người ta sẽ ra ích kỷ, ham tiền bạc, khoác lác, kiêu ngạo, nói lộng ngôn, không vâng lời cha mẹ, vô ân bạc nghĩa, phạm thượng, vô tâm vô tình, tàn nhẫn, nói xấu, thiếu tiết độ, hung dữ, ghét điều thiện, phản trắc, nông nổi, lên mặt kiêu căng, yêu khoái lạc hơn yêu Thiên Chúa; hình thức của đạo thánh thì họ còn giữ, nhưng cái chính yếu thì đã chối bỏ. Anh hãy xa lánh cả những người ấy”
(2 Tim 3:1-5). Trình thuật của Thư Phêrô II muốn nêu bật cho các tín hữu hiểu hai điều:
1.1/ Ngày của Thiên Chúa sẽ đến: Chúa Giêsu bảo đảm: Ngày ấy chắc chắn sẽ đến, còn khi nào xảy ra không ai biết được trừ một mình Chúa Cha. Tác giả nhắc các tín hữu hai khía cạnh của Ngày này: thứ nhất, vũ trụ sẽ bị hủy diệt qua câu “các tầng trời sẽ bị thiêu huỷ và ngũ hành sẽ chảy tan ra trong lửa hồng; thứ hai, “Ngày bắt đầu trời mới đất mới, nơi công lý ngự trị” đúng theo lời Thiên Chúa hứa. Ngày đó, mọi người sẽ ra trước Thiên Chúa để chịu phán xét. Chỉ lúc đó mọi người sẽ nhìn thấy sự công thẳng của Thiên Chúa.
Không ai biết được khi nào Ngày ấy đến, nhưng theo lời Sách Thánh, các tín hữu có thể làm cho Ngày ấy mau đến bằng những phương thế sau đây:
+ Cầu nguyện: Trong kinh Lạy Cha, Chúa Giêsu dạy các môn đệ cầu nguyện: “Xin cho Nước Cha trị đến, ý Cha thể hiện dưới đất cũng như trên trời.”
+ Rao giảng Tin Mừng: Chúa Giêsu truyền cho các môn đệ: Hãy đi khắp thế gian mà rao giảng Tin Mừng. Điều này có thể hiểu: Khi Tin Mừng được loan báo đến mọi người, Nước Chúa sẽ đến.
+ Thống hối và vâng lời Thiên Chúa: Điều này quan trọng hơn cả. Như một người Cha mong cứu thoát tất cả con cái của mình, Thiên Chúa sẽ chọn Ngày nào mà cứu được tất cả hay nhiều con nhất. Thánh Phêrô nói: “Chúa tỏ lòng kiên nhẫn chính là để anh em được cứu độ.” Ngày đó chưa xảy ra vì còn quá nhiều người phải hư mất. Thánh Phaolô cũng nói cách tương tự: Khi dân tộc Do-thái tin vào Đức Kitô, Ngày ấy sẽ đến. Vì thế, nỗ lực của hết mọi tín hữu hãy đặt điều này trên hết tất cả mọi điều nếu họ mong cho Nước Chúa mau trị đến.
1.2/ Đừng bị lung lay bởi các lạc thuyết: Có quá nhiều lạc thuyết trong thế gian mà các tín hữu chỉ có thể chống trả bằng cách học biết sự thật. Một trong những lạc thuyết đó là lối sống của những kẻ không tin có sự sống đời sau. Vì không tin sự sống đời đời nên họ dành hết thời gian, mọi cố gắng để xây dựng cuộc sống đời này. Chúa Giêsu và các tông đồ kêu gọi các tín hữu luôn phải hướng lòng về trời vì đó là mới là quê hương đích thực của các tín hữu. Chúng ta chỉ là những người ngoại quốc hay những người tạm trú của thế giới này mà thôi. Chính Chúa Giêsu cũng trả lời cho Pilate: “Nước tôi không thuộc chốn này” (Jn 18:36). Lối sống của các tín hữu không được giống như những người không tin có cuộc sống đời sau. Tác giả khuyên: trong khi mong đợi ngày đó, các tín hữu phải cố gắng sao cho Người thấy họ càng ngày càng phải trở nên tinh tuyền, không chi đáng trách và sống bình an. Họ phải lớn lên trong ân sủng và trong sự hiểu biết Đức Giêsu Kitô là Chúa và là Đấng Cứu Độ.
2/ Phúc Âm: “Của Caesar, trả về Caesar; của Thiên Chúa, trả về Thiên Chúa.”
2.1/ Bẫy giăng để hại Chúa Giêsu: Trình thuật Marcô nói rõ nguồn gốc, mục đích, và cách thức để gài bẫy Chúa Giêsu: Các người trong Thượng Hội Đồng là những người sai mấy người Pharisees và mấy người thuộc phe Herode đến. Mục đích là để Người phải lỡ lời mà mắc bẫy. Cách gài là khen những lời đãi bôi để đánh lạc hướng Chúa, để Chúa nhận ra họ là những người thành thật muốn tìm hiểu chân lý. Họ nói: “Thưa Thầy, chúng tôi biết Thầy là người chân thật. Thầy chẳng vị nể ai, vì Thầy không cứ bề ngoài mà đánh giá người ta, nhưng theo sự thật mà dạy đường lối của Thiên Chúa. Vậy có được phép nộp thuế cho Caesar hay không? Chúng tôi phải nộp hay không phải nộp?” Lý do họ sai hai nhóm người này là cho mục đích chính trị của họ:
(1) Phe Pharisees: chủ trương người Do-thái phải được cai trị bởi người Do-thái (Deut 17:15). Họ chống mọi thế lực ngoại bang và việc nộp thuế cho đế quốc Rôma. Nếu Chúa trả lời “Phải!” họ sẽ xui giục dân chúng chống Chúa vì toa rập với thế lực nước ngoài.
(2) Phe Herode: chủ trương hòa đồng với Rôma để được “tốt đạo đẹp đời.” Họ nại cớ biết bao điều tốt lành đến từ việc cai trị của Roma trong thời các vua Herod cai trị. Vì thế, họ thuyết phục những người Do-thái: Cứ để cho đế quốc cai trị bao lâu hoàng đế đừng can thiệp vào nội bộ tôn giáo của Do-thái. Nếu Chúa trả lời “Không!” họ sẽ nộp Chúa cho quân đội Roma vì xui giục dân phản chính quyền.
Cả hai cùng hợp lại để làm điều ác: có lý do để bắt Chúa và tiêu diệt người lành. Họ nghĩ Chúa trả lời cách nào cũng không thoát mưu mô của họ.
2.2/ Câu trả lời của Chúa Giêsu: Đức Giêsu biết họ giả hình, nên Người nói: “Tại sao các người lại thử tôi? Đem một đồng bạc cho tôi xem!” Họ liền đưa cho Người. Người hỏi: “Hình và danh hiệu này là của ai đây?” Họ đáp: “Của Caesar.” Đức Giêsu bảo họ: “Của Caesar, trả về Caesar; của Thiên Chúa, trả về Thiên Chúa.” Và họ hết sức ngạc nhiên về Người.
(1) Chúa phân biệt chính trị ra khỏi tôn giáo: Hai mục đích của hai bên khác nhau: mục đích của tôn giáo là đưa con người tới Thiên Chúa, mục đích của chính trị là lo cho con người được no cơm ấm áo ở đời này. Ba bổn phận của các nhà lãnh đạo tôn giáo là dạy dỗ con người biết đạo lý Chúa dạy để khỏi những lầm lạc, ban các bí tích để mang ơn thánh xuống cho con người, và điều hành dân chúng trong lãnh vực tôn giáo. Bổn phận của những người lãnh đạo quốc gia là lo cho nền an ninh quốc gia, no cơm ấm áo cho người dân, và bảo vệ trật tự trong nước.
(2) Người dân có nhiệm vụ đóng góp để bảo vệ lợi ích chung: Việc đóng thuế cho chính phủ là bổn phận của người dân để chính phủ có quĩ điều hành mà lo cho các nhu cầu của dân chúng. Ngoài ra người dân còn phải đóng góp công sức và tài năng trong việc phát triển và bảo vệ xã hội. Chúa Giêsu đã từng khuyên Phêrô phải kiếm tiền nộp thuế cho ông và cho Ngài. Các tông đồ vẫn khuyến khích dân vâng lời những nhà cầm quyền tốt. Nếu chính phủ tham nhũng không biết lo cho dân, người dân có quyền đứng lên tranh đấu để xây dựng một chính phủ biết lo cho dân hơn.
(3) Đừng quên trả cho Thiên Chúa những gì thuộc về Ngài: Chúa mời gọi những kẻ được sai đến và chúng ta suy nghĩ cẩn thận về việc trả lại cho Thiên Chúa những gì thuộc về Ngài:
+ Con người chúng ta được dựng nên giống hình ảnh của Thiên Chúa, chúng ta thuộc về Ngài. Chúng ta không có quyền muốn làm gì thì làm; nhưng phải sống theo những gì Thiên Chúa đã tiên định để rồi chúng ta sẽ được sống hạnh phúc với Ngài muôn đời. Lấy danh nghĩa tự do để cãi lời Thiên Chúa chỉ dẫn chúng ta đến chỗ diệt vong.
+ Mọi quyền bính trên thế gian đều đến từ Thiên Chúa, Ngài trao cho con người để cùng thông phần vào sự điều khiển với Ngài. Ngài trao cho Caesar quyền cai trị người Do-thái và Caesar phải trả lời với Thiên Chúa về quyền cai trị của ông. Nhiều lúc sức con người không thể hiểu về sự quan phòng của Thiên Chúa. Người Do-thái nhiều lần thắc mắc tại sao Thiên Chúa lại trao quyền cai trị dân Chúa cho những người ngoại đạo? Lịch sử trả lời vì họ đã không chịu nghe lời Thiên Chúa cảnh cáo qua các ngôn sứ. Chúa trao quyền hành mà không biết dùng Chúa lại lấy đi. Chúa dùng Babylon là cái roi để sửa phạt dân rồi lại bẻ gẫy cây roi bằng cách trao vua Babylon cho vua Persia. Quyền hành trong thế giới luôn thay đổi theo sự quan phòng của Thiên Chúa. Nếu Chúa muốn cất đi không ai có thể chống cự nổi; nếu Chúa muốn giữ quyền hành lại không ai thay đổi được. Dĩ nhiên khi trao quyền hành, Ngài muốn con người phải biết xử dụng để sinh ích lợi chung; nhưng lòng con người thay đổi và khó dò: khi chưa có quyền hành trong tay thì hứa hẹn đủ điều; đến khi nắm quyền hành thì lại tham nhũng bất công nhiều khi còn hơn chế độ hay người đi trước. Có lẽ vì thế mà quyền hành cứ phải thay đổi mãi; chỉ khi nào chúng ta vào Nước Thiên Chúa và được Chúa Giêsu, Vua công chính cai trị, chúng ta mới hưởng nhận được bình an. Bao lâu sông trong thế giới bất toàn, nhiệm vụ của chúng ta là nghe theo, chứ không chống lại ý định của Thiên Chúa, vì chúng ta tin tưởng Ngài đang quan phòng thế giới cách khôn ngoan và uy quyền.
+ Quyền sở hữu tài sản nói cho cùng cũng không thuộc Caesar hay thuộc bất cứ ai, vì Chúa dựng nên mọi sự cho con người xử dụng. Con người chỉ là người quản lý và phải trả lời với Thiên Chúa về việc dùng tài sản.
+ Sự sống là của Thiên Chúa, thời gian và tài năng là của Ngài ban cho. Con người không được tiêu hủy sự sống từ lúc mới sinh cho đến khi giã từ cuộc đời. Con người không được lãng phí thời gian vào những việc vô ích, nhưng phải biết dùng thời gian để sinh ích cho mình và cho mọi người. Nhiều người đã lãng phí tài năng Chúa ban qua việc dùng thuốc, chơi bài bạc, và một cuộc sống vô độ. Họ đã phải trả giá cho việc lợi dụng tự do để muốn làm gì thì làm. Nếu suy nghĩ cho cùng, con người phải chấp nhận: mọi sự là của Thiên Chúa. Con người chỉ có quyền dùng, và phải dùng cách khôn ngoan để sinh lợi ích cho mình, cho tha nhân, và cho việc mở mang Nước Chúa.
ÁP DỤNG TRONG CUỘC SỐNG:
– Chúng ta phải biết khiêm nhường nhìn nhận chúng ta không khôn ngoan hơn Thiên Chúa. Hãy biết vâng lời làm theo những gì Ngài truyền dạy.
– Điều quan trọng hơn cả là phải lo cho mình và tha nhân được hưởng ơn cứu độ; mọi sự khác đều phụ thuộc và chỉ cần thiết ở đời này.
Anthony Đinh Minh Tiên, OP.