Khó nhọc và gánh nặng luôn hiện diện trong cuộc đời của mỗi người. Mỗi người có những khó nhọc và gánh nặng riêng. Có người thì khó nhọc về đời sống vật chất; có người thì khó nhọc về bệnh tật; có người thì khó nhọc về đời sống tinh thần. Những khó nhọc ấy thường trở nên gánh nặng cho chúng ta và khi đối diện với những khó nhọc ấy, đôi khi chúng ta rơi vào tâm trạng chán nản và vô vọng.
Những kẻ vất vả mang gánh nặng mà Tin Mừng hôm nay nhắc đến được các nhà chú giải hiểu là những con người đơn sơ khiêm tốn, sẵn sàng để Thiên Chúa dạy dỗ hướng dẫn, như được nói đến trong đoạn Tin Mừng trước đó. Tâm hồn họ đã sẵn sàng, giờ đây, Chúa Giêsu mời gọi họ đến với Ngài để được Ngài nâng đỡ bổ sức cho; hay nói theo một bản dịch Kinh Thánh khác: để được Ngài giải thoát khỏi gánh nặng. Gánh nặng nào?
Ðó là gánh nặng của lề luật mà các nhà thông thái chất trên vai những con người đơn sơ, hèn mọn. Họ bó gánh nặng đặt lên vai người khác, còn chính họ thì không muốn động ngón tay vào, như lời Chúa trách cứ thái độ giả hình của những người Biệt Phái. Tinh thần vụ luật, vụ hình thức đã làm cho những vị lãnh đạo Do Thái giáo không còn quả tim để thông cảm nữa.
Có khi đó là khó nhọc trong đời sống đạo, khi chúng ta cố gắng sống theo lời của Chúa dạy. Phải trung thành với lời Chúa đôi khi chúng ta phải đi ngược lại trào lưu thời đại. Chính những lúc ấy chúng ta cảm thấy sống đạo như là gánh nặng.
“Hãy mang lấy ách của tôi, hãy học với tôi. Vì tôi hiền hậu và khiêm nhường vì ách tôi êm ái, gánh tôi nhẹ nhàng” đây chính là bí quyết của Khôn Ngoan. Ngôn ngữ Thánh Kinh cho biết gánh chỉ luật lệ, mang lấy ách là học với. Như thế, học với Đức Giêsu là học có lòng hiền hậu và khiêm nhường như Ngài; và mang gánh của Ngài chính là sống theo luật yêu thương mà Ngài đã gọi là Luật Mới.
Gánh và ách của Chúa Giêsu là điều hoàn toàn mới mẻ so với hằng hà sa số những luật lệ mà các kinh sư Do thái bày ra cho dân vác. Gánh nặng của luật cũ làm oằn vai dân ; làm lụi tàn cuộc sống của họ vì luật không dựa trên tình yêu. Thời nào cũng thế, nếu người ta cai trị dân bằng thứ luật của lợi nhuận và thu tích quyền lợi, dân sẽ khổ; nếu người ta truyền dạy những bài học không đặt nền trên tình yêu và sự khiêm tốn, dân sẽ chết.
Chúa Giêsu mời gọi dân chúng đến với Ngài để được Ngài giải thoát khỏi gánh nặng và được nâng đỡ bổ sức. Chống lại những người Biệt Phái, Chúa Giêsu đề ra một cái ách mới cho những ai chấp nhận Ngài. Ðây chẳng phải là không còn lề luật, bởi vì giáo huấn của Chúa Giêsu đòi hỏi không thua gì lề luật của Môsê. Nhưng đối với Chúa Giêsu, những kẻ tuân giữ luật Chúa được sức mạnh tinh thần nâng đỡ ủi an, đó là sức mạnh của Thánh Thần mà Ngài đã ban cho các môn đệ để họ tuân giữ luật Chúa, và như vậy luật Chúa trở nên nhẹ nhàng, dễ chu toàn.
Đến học với Chúa, chúng ta được mời gọi bỏ ách của mình để mang lấy ách của Chúa, hoặc đón nhận ách của mình bằng tình yêu Chúa dành cho chúng ta và bằng tình yêu chúng ta dành cho Chúa. Ách của Chúa thì nhẹ nhàng, bởi vì tất cả những gì Ngài làm, là để phục vụ cho sự sống của chúng ta, để diễn tả tình yêu đến cùng dành cho chúng ta. Bình thường, ách thì phải nặng; nhưng khi đến học với Ngài, chúng ta không thể không yêu mến Ngài; và chính lòng yêu mến Chúa làm cho mọi sự trở nên có ý nghĩa và vì thế nhẹ nhàng, làm cho ách của Ngài trở nên êm ái và gánh của Ngài trở nên nhẹ nhàng. Thánh Augustinô nói, trong tình yêu không có đau khổ; nếu có đau khổ, thì đau khổ đó đã được yêu rồi.
Người Kitô hữu không lẻ loi một mình, không tự sức mình tuân giữ luật Chúa. Hằng ngày họ được Chúa nuôi dưỡng bằng chính Mình Máu Thánh Ngài và được ban cho tràn đầy Thánh Thần. Sống theo ơn soi sáng của Thánh Thần, họ sẽ cảm nghiệm được rằng đời sống đức tin với tất cả những hệ lụy, những đòi buộc của nó, sẽ không còn là gánh nặng, mà là niềm vui và sức mạnh trong mọi biến cố, mọi hoàn cảnh cuộc đời.
Hôm nay, Chúa mời ta một lần nữa, cảm nhận tự đáy lòng mình tình yêu thương vô bờ và sâu nặng của Thiên Chúa, qua Con Một Người. Chúa Giêsu đến trần gian không phải để phô phang, cũng không ăn thua đủ với những kinh sư biệt phái thời Ngài. Ngài đến bằng tình yêu và đi trên con đường khiêm hạ. Tình yêu giúp Ngài luôn hướng trọn trái tim cho người nghèo, cho những người phận nhỏ. Sự khiêm hạ cho Ngài sức mạnh giúp những mảnh đời khốn khổ vươn cao, vươn xa trong Sự Khôn Ngoan đích thực, để đạt đến Hạnh Phúc Vĩnh Cửu.
Chúa Giêsu đã mang lấy hết mọi ách, mọi gánh của ta. Dù ta có “mang gánh nặng nề” như thế nào, ta vẫn được mời gọi kinh nghiệm sự nghỉ ngơi ở trong Chúa, Đấng chịu đóng đinh trên Thánh Giá. Vì như ngôn sứ Isaia nói: Người đã mang lấy các tật nguyền của ta và gánh lấy các bệnh hoạn của ta (Is 53, 4; x. Mt 8, 17).
Mang lấy ách của Chúa là cố gắng sống theo cách Ngài đã sống, đó là luôn sống yêu thương, hiền lành và khiêm nhường. Một khi sống yêu thương, hiền lành và khiêm nhường, chúng ta sẽ cảm thấy cuộc sống thật nhẹ nhàng và êm ái dù cho cuộc sống chúng ta gặp những khó khăn.
Trang Tin Mừng hôm nay mời gọi chúng ta mang lấy ách của Chúa và hãy học cùng Chúa. Nói cách khác, ta hãy xin Chúa hiện diện trong tâm hồn của mỗi người chúng ta. Ta được mời gọi bước vào đường thánh thiện để học trở nên như ngài là đấng thánh. Lời mời gọi này không những đem đến sự nhẹ nhàng cho chúng ta khi bỏ đàng tội lỗi và bước vào đường ân sủng mà còn mở ra cho chúng ta con đường đi tới sự sống đời đời. Vì từ bỏ đàng tội lội và học lấy Đức Kitô chúng ta sẽ trở nên thánh thiện hay trở nên giống Chúa.
Học với Chúa bằng cách lắng nghe Lời của Ngài trong cầu nguyện, nhất là trong thời gian tĩnh tâm, vốn là ơn huệ đặc biệt Chúa ban cho mỗi người chúng ta. Bởi lẽ, Lời của Ngài là lương thực nuôi sống chúng ta, là ngọn đèn soi cho chúng ta bước, là ánh sáng chỉ đường cho chúng ta đi (x. Tv 119, 105). Học với Chúa bằng cách ở lại với Ngài, như cành nho gắn liền với thân nho, ngang qua bí tích Thánh Thể (Ga 15, 1-17).
Huệ Minh