Giáo dân là chủ thể trong việc rao giảng Tin Mừng

Thực vậy, Tông Huấn Christi Fideles Laici đã khẳng định cách rõ ràng rằng: “Giáo dân, vì là thành phần của Hội Thánh, nên mang ơn gọi và sứ mạng loan báo Tin Mừng. Các bí tích khai tâm Ki-tô giáo và các ân huệ Chúa Thánh Thần đã trang bị khả năng cho họ thi hành sứ mạng này” (CFL số 33). Xác quyết này rõ ràng là một giải thích cho đòi hỏi phải thay đổi não trạng, khi cho rằng việc loan báo Tin Mừng được dành riêng cho hàng giáo phẩm, tu sĩ, hay một thiểu số nào đó, điều mà Cộng Đồng Va-ti-can II trong Hiến Chế Lumen Gentium số 30 đã công khai tuyên bố; “Các chủ chăn nhận thấy rõ sự đóng góp lớn lao của giáo dân cho lợi ích của Hội Thánh. Các ngài biết rằng Đức Ki-tô đã không đặt các ngài lên để một mình lãnh lấy tất cả sứ vụ cứu độ của Hội Thánh đối với thế giới. Nhưng nhiệm vụ của các ngài là chăn dắt các tín hữu, và nhận biết các phận sự cũng như đoàn sủng nơi họ; đề mọi người đều góp phần vào công cuộc chung, tùy theo cách của mình”.

Thật vậy, nếu loan báo Tin Mừng là làm cho Tin Mừng, với các giá trị của nó, thấm nhập vào từng tâm hồn, từng môi trường, bằng chứng tá đời sống và bằng tất cả mọi cách thế tốt và hữu hiệu, thì các Ki-tô hữu Giáo dân – những người được thông hiêp với Đức Ki-tô – nhất thiêt phải nhận thức được hộng ân vô giá họ đã lãnh nhận, và rồi sẵn sàng chia sẻ với cho những ai sống quanh mình, đúng như lời xác tín của Tông đồ Gio-an: “Điều chúng tôi đã được nhìn thấy, được nghe, chúng tôi xin loan báo cho cả anh em nữa…” (1 Ga 1:3). Nhờ ba bí tích căn bản là Thánh Tẩy, Thêm Sức và Thánh Thể, mọi giáo dân trở nên phần tử đích thực của Hội Thánh, cho nên họ cũng mang ơn gọi thực thi sứ mạng chung của Hội Thánh là loan báo Tin Mừng cho muôn dân. Do đó, Sắc lệnh về Tông đồ Giáo dân của Công Đồng Va-ti-can II đã mạnh dạn khẳng định rằng: “Giáo dân gop phần tích cực vào đời sống và hoạt động của Hội Thánh, nhờ được tham dự vào chức vụ của Chúa Ki-tô là tư tế, tiên tri và vua… Vì được nuôi dưỡng nhờ tham dự cách tích cực vào đời sống phụng vụ của Cộng Đoàn, chính họ nhiệt thành góp phần vào những công việc tông đồ của chính cộng đoàn đó; họ đem những người có lẽ đang xa lạc trở về với Hội Thánh…” (AA số 10). Do đó, loan báo Tin Mừng là sứ mạng không thể thiếu trong ơn gọi và đời sống của người Ki-tô hữu Giáo dân, như Thánh Tông Đồ Phao-lô đã từng thâm tín cách xác quyết rằng: “Khốn cho tôi nếu tôi không rao giảng Tin Mừng” (1 Cr 9:16).

2/ Thực tế Giáo dân là những chủ thể chính

Tuy nhiêm, cái ‘tứ phương thiên hạ’ đây không phải là một thực thể tĩnh và đồng nhất, nhưng là rất đa dạng và chuyển biến không ngừng. Thế giới ngày nay, với tất cả thực tại vô cùng phong phú và hỗn tạp của nó, về sắc tộc, nhân văn, khoa học kỹ thuật, văn nghệ, tôn giáo, chính trị và thương mại v.v…, cho ta thấy rõ điều đó. Hội Thánh, nhất là từ thời Công Đồng Va-ti-can II, đã nhận thức rõ điều này. Tuy nhiên, cũng chính vì thế mà Hội Thánh vẫn muốn mình luôn trở thành Ánh sáng Muôn dân (Lumen Gentium) cho cái thực thể, tuy vô cùng biến hóa nhưng lại rất bi tráng đó (xem LG số 1). Điều này đúng vì chung qui, con người của cái thế giới gọi là văn minh và tiến bộ hôm nay vẫn còn ngồi trong bóng tối, và nó cần được Tin Mừng sáng soi vào trong mọi lãnh vực. Trong triền tư tưởng đó, Tông huấn đã có những nhận định thật sâu sắc sau đây: “Mở toang cánh cửa đón Đức Ki-tô vào! Việc đón nhận Ngài vào khoảng trống của cuộc sống con người không mang chút đe dọa nào cho con người; trái lại, đó là lối đi duy nhất thôi, nếu người ta muốn nhận ra con người trong sự thật trọn vẹn của nó, và độ cao con người trong giá trị của nó) (CFL số 34).

Nhưng Hội Thánh sẽ thực hiện điều đó bằng cách nào?

Trong nhiệm thể Đức Ki-tô, chính người Ki-tô hữu Giáo dân mới là những phần tử có khả năng len lỏi để hiện diện cách chan hòa và tích cực trong mọi ngõ ngách của cái thực tại bi tráng và biến hóa này. Còn hơn cả giáo sĩ lẫn tu sĩ, giáo dân mới là những chủ thê chính yếu và nòng cốt nhất của việc loan báo Tin Mừng, nhất là trong thế giới và xã hội đa diện hôm nay. Sự hiện diện của họ là rộng khắp, về không gian lẫn thời gian, trong các lãnh vực đa diện lẫn khả năng chuyên môn…, sẽ làm cho Tin Mừng được loan báo, và đem ánh sáng của nó chiếu tỏa tới khắp hang cùng ngõ hẻm của thực tại con người.

3/ Sống Ki-tô hữu là loan báo Tin Mừng

Để thực hiện được điều trên, nhất thiết người giáo dân phải xóa bỏ phân cách giữa Tin Mừng với cuộc sống hàng ngày, “bằng cách sáng tạo được một thế thống nhất của cuộc sống, trong sinh hoạt thường nhật, trong gia đình, trong công việc chu toàn trong xã hội, nhờ được Tin Mừng gợi hứng và giúp sức thể hiện đầy đủ… Vì chỉ có Phúc Âm hóa mới có thể làm phát triển đức tin trong sáng và sâu xa, đủ sức biến đổi các thực tại kia thành sức mạnh của tự do thực sự.” (CFL số 34). Trong nội dung này, loan báo Tin Mừng cũng là một phương tiện thánh hóa và xây dựng hữu hiệu người Ki-tô hữu giáo dân chân chính.

Câu hỏi gợi ý

1. Sống đạo đích thực của các Ki-tô hữu giáo dân được thực hiện cách hữu hiệu và chân chính nhất ở đâu, giữa trần đời hay trong nhà thờ? Có sự liên hệ mật thiết nào giữa hai yếu tố này?

2. Bạn có nhận ra địa vị bất khả thế của mình qua việc loan báo Tin Mừng cho những người cùng chung sống và làm việc với mình không? Phải chăng đó là yếu tố chính trong ơn gọi giáo dân của bạn?

Lm.Gioan Nguyễn Văn Ty SBD