Giải đáp của Cha Edward McNamara, Dòng Đạo Binh Chúa Kitô (LC), Khoa trưởng Thần học và giáo sư phụng vụ của Đại học Regina Apostolorum (Nữ Vương các Thánh Tông Đồ), Rôma.
Hỏi: Cách đây vài tuần, trong một Thánh Lễ Chúa Nhật, linh mục xin cộng đoàn ra ngoài nhà thờ để dự nghi thức làm phép xe. Rồi cha ban phép lành cuối lễ, sau khi làm phép xe. Nhiều người tỏ ra bực tức. Con biết linh mục ấy có thể cử hành nghi thức làm phép xe. Nhưng điều con muốn hỏi là, liệu ngài có thể cử hành nghi thức làm phép xe trong Thánh lễ không? – A. A., Luque, Paraguay.
Đáp: Tôi có thể nói rằng linh mục ấy đã đi quá xa trong việc kêu gọi toàn cộng đoàn tham dự nghi thức làm phép xe, và việc làm phép như thế không nên được thực hiện trong Thánh Lễ.
Phần Giới Thiệu Tổng Quát của Sách Các Phép (De Benedictionibus) nói:
“28. Một số phép lành có liên hệ đặc biệt với các bí tích, nên đôi khi có thể được liên kết với Thánh Lễ. Những phép lành nào, liên kết thế nào… đều có qui tắc định rõ. Không phép lành nào khác, ngoại trừ các phép lành đặc biệt như trên, được liên kết với Thánh Lễ” (Bản dịch Việt ngữ của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam).
Sau đó, trong Sách các Phép, khi chúng ta đến với Phần làm phép các phương tiện vận tải khác nhau (cả số chương và số đoạn có sự thay đổi tùy theo lần ấn bản), chúng ta thấy rằng không có gì nhắc nhở việc kết hợp làm phép phương tiện vận tải vào trong Thánh lễ cả.
Thay vào đó, Sách Các Phép nhấn mạnh đến mục đích xã hội của các phương tiện ấy. “Các phương tiện vận tải như vậy bao gồm đường cao tốc, đường phố, cầu, đường xe lửa, cảng, tất cả các loại xe cơ giới, tàu thuyền và máy bay”.
Phần dẫn nhập nghi thức tiếp tục viết:
“Bởi vì tất cả các phương tiện ấy đều đòi hỏi sự tôn trọng trách nhiệm xã hội, một nghi thức làm phép tạo cơ hội để ca ngợi Thiên Chúa, vì đã ban cho chúng ta các lợi ích như vậy, và cầu nguyện cho sự an toàn của người sử dụng chúng”.
Thừa tác viên cho việc làm nghi thức này là linh mục, phó tế hay một giáo dân, và trong trường hợp này, giáo dân ấy sử dụng các công thức đặc biệt.
Lời Sách Các Phép nhắc đến nhà thờ là lời nhắc rằng trong một số dịp cố định, có thể “đưa ô tô hoặc các phương tiện vận chuyển khác đến nhà thờ, để xin làm phép, như một lời xin Chúa bảo vệ khi đi đường”. Ngay cả trong các dịp như vậy, cũng không có lời đề cập đến việc làm phép xe trong Thánh Lễ, mặc dù việc làm phép này có thể được cử hành trước hoặc sau Thánh Lễ.
Trong khi tất cả các phép lành có thể mang hình thức cộng đồng, nghi thức thực sự nhấn mạnh vào hình thức này cho việc làm phép các cây cầu, đường phố, đường sắt và các phương tiện tương tự, bởi vì chúng có “liên hệ đến cộng đồng mà chúng mang lại lợi ích. Do đó, việc làm phép không được cử hành mà không có sự hiện diện của cộng đoàn, hoặc ít nhất các đại diện của cộng đoàn”.
Do đó, trong trường hợp mà bạn đọc nêu ra ở trên, đó là lỗi về phía vị linh mục khi làm phép mà không được dự báo là đủ điều kiện, để được kết hợp với Thánh Lễ. Ngài cũng có lỗi là làm gián đoạn Thánh Lễ và rời khỏi nhà thờ để làm phép, cũng như ban phép lành cuối lễ bên ngoài nhà thờ.
Đúng ra, ngài cần hoàn tất Thánh Lễ và sau đó cử hành nghi thức làm phép xe. Lúc ấy ngài có thể mời các tín hữu tham dự nghi thức, nếu họ muốn.
Nguyễn Trọng Đa
