Tin Mừng hôm nay nằm trong khung cảnh và mạch văn của Bài giảng trên núi (Mt 5, 2-7, 27), độc giả sẽ cảm thấy thú vị khi được Chúa Giêsu – theo kinh nghiệm của Matthêu – đưa vào lộ trình của người môn đệ mới dưới thời Môsê mới. Dĩ nhiên, lộ trình này sẽ giúp người môn đệ tiến dần trên đường công chính, và vì thế, có thể gọi lộ trình ấy với một tên khác: sự công chính mới.
Và ta biết đây là sự công chính mà Chúa Giêsu đề nghị cho những ai muốn làm môn đệ Ngài. Nó không thể được hiểu theo hướng cạnh tranh hay quảng bá thương hiệu như người ta thường làm ; nhưng lời đề nghị của Chúa Giêsu hàm chứa một lời mời gọi, một xác quyết, một định tính: ai muốn làm môn đệ tôi, ai muốn vào Nước Trời thì phải ăn ở công chính “hơn” các kinh sư và người Pharisêu. Chữ “hơn” (c.20) được giải thích rõ ràng bằng các câu liền sau đó (c.21-26). Sự giải thích này mang lại điều mới mẻ cho lời mời gọi, lời xác quyết, lời minh định mà Chúa Giêsu gửi đến cho tất cả những ai muốn làm môn đệ Ngài.
Ngay sau đó Ngài thêm rằng sự “hoàn thiện” lề luật này đòi hỏi một sự công chính trỗi vượt, một sự tuân thủ chân thực hơn, sâu xa hơn.
Vì thế Người nói với các môn đệ rằng : “Nếu các con không công chính hơn các kinh sư và người Pharisiêu, các con sẽ không được vào nước trời” (Mt 5, 20).
Sống “công chính hơn” không hệ tại ở một số việc làm hình thức bên ngoài mà ở cả tấm lòng yêu mến: không phải cứ dâng nhiều lễ vật lên Chúa là đủ mà trước hết phải sống hoà bình với nhau; giới răn “chớ giết người” không chỉ cấm xâm phạm mạng sống con người, mà còn đòi loại bỏ khỏi tâm trí mọi ý tưởng giận ghét anh em nữa, bởi vì “ai ghét anh em mình, ấy là kẻ sát nhân” (1Ga 3,15).
Có thể nói, Lời Chúa trong trang Tin mừng chúng ta vừa nghe là một lời rất mạnh mẽ từ Thiên Chúa, dường như đang chất vấn lương tâm mỗi người chúng ta. Nó như một điểm dừng mà Thiên Chúa đặt ra trước mặt chúng ta trong cuộc sống này, để nhìn lại chính mình, để sửa đổi và tiếp tục tiến bước.
Chúa Giêsu muốn đưa các môn đệ hướng lên một tầm mức cao hơn của đời sống làm con cái Chúa. Người không muốn các ông lưu lại trong sự an nhàn, bình thản như không có gì xảy ra. Người muốn các ông hãy “trở nên hoàn thiện như Cha”. Nhưng làm sao có thể được? Sự hoàn thiện mà Chúa Giêsu chỉ ra cho các môn đệ, sẽ không bao giờ chúng ta hiểu hết được, không thể đặt nó trên bình diện công bình : không phải là muốn thực hành sự hoàn thiện đối với tất cả các nhân đức luân lý, cũng không phải là không phạm lỗi lầm nào khi đối diện với luật của Thiên Chúa.
Và như vậy, chắc chắn chúng ta sẽ không có khả năng để làm tất cả những điều đó, bởi chúng ta là những con người mỏng giòn và đầy khiếm khuyết. Điều chúng ta có thể làm được đó là tin tưởng và phó thác, đặt nền tảng đời mình nơi Thiên Chúa, học ở nơi Thiên Chúa để sống với tình yêu và tha thứ.
Bài học yêu thương và tha thứ từ ngàn xưa của Thiên Chúa vẫn còn đó qua môi miệng của ngôn sứ Ezekiel: “Thiên Chúa không muốn kẻ gian ác phải chết, nhưng muốn nó ăn năn trở lại và được sống”. Thiên Chúa đã không trừng phạt con người bằng cách kết tội họ, nhưng nhìn tận trong sâu thẳm của tâm hồn con người và cuộc sống hiện tại của con người, quá khứ, tội lỗi sẽ được xóa bỏ nếu con người biết hoán cải và thực hành lời Chúa. Nếu Thiên Chúa không tha thứ tất cả, thế giới này có lẽ không tồn tại. Thật thế, nếu Chúa chấp tội, nào ai đứng vững được đâu.
Yêu thương và tha thứ tạo nên dáng đứng hoàn thiện của người môn đệ trong đời sống làm con Chúa, dẫu biết rằng đôi khi phải đối diện với những điều thật trái ngang.
Bài học yêu thương và tha thứ Chúa Giêsu đã dạy các môn đệ vẫn còn đó, vẫn luôn là điểm quy chiếu cho mọi thế hệ. – Chẳng phải trên thập giá chính Chúa Giêsu đã đi bước trước, thứ tha cho những kẻ lên án mình sao? – Chẳng phải Chúa Giêsu đã dạy các môn đệ hãy tha thứ đến bảy mươi lần bảy sao?. – Chẳng phải Thiên Chúa như người cha chờ đợi đứa con hoang trở về để tha thứ bằng cử chỉ âu yếm, vui mừng sao?. – Và chính Chúa Giêsu đã dạy các môn đệ hãy đi hòa giải với anh em trước rồi đến dâng của lễ sao?
Xin Chúa cho ta có một đức tin sống động, biết lắng nghe và thực hành Lời Chúa truyền dạy qua các giới luật, đặc biệt là luật “Mến Chúa, yêu người” để qua mỗi việc ta làm cho tha nhân, ta biết ý thức là chính lúc đó ta làm cho Chúa, và nhìn nhận hình ảnh của tha nhân chính hình ảnh của Chúa.
Huệ Minh
