Các bạn thân mến, sau khi A-đam và E-và ăn trái cấm, họ đã bị đuổi ra khỏi vườn Địa Đàng và sự dữ cứ mãi đeo bám con người. Tương quan giữa A-đam và E-và cũng chẳng ấm êm và hai người con của ông bà đã lâm vào thảm án anh giết em. Như thế, sau khi ăn trái cấm, con người bắt đầu chia rẽ với Thiên Chúa, với chính mình và với tha nhân. Sự chia rẽ này có nguy cơ sẽ lan rộng và ảnh hưởng đến toàn thể nhân loại.
Chúng ta có thể nhận biết điều đó qua câu chuyện của tháp Babel được sách Sáng Thế ký thuật lại. Vào thời ấy, con người nói cùng một thứ tiếng và dùng những từ ngữ như nhau. Một ngày nọ, họ có sáng kiến muốn xây dựng một thành phố và giữa thành phố họ muốn xây dựng một tòa tháp cao chọc trời. Mục đích là để danh tiếng của họ được truyền tụng qua muôn thế hệ. Họ muốn xây một tòa tháp cao vươn đến trời vì đó là nơi Thiên Chúa đặt ngai tòa của Ngài. Làm thế, con người chỉ muốn chứng tỏ rằng họ có thể làm mọi sự mình muốn mà chẳng cần đến Thiên Chúa. Họ đã quá tự mãn tự kiêu khi muốn chống đối Ngài. Kết cục, con người đi đến sự bất đồng ngôn ngữ nên họ chẳng còn có thể hiểu nhau nữa. Bất đồng ngôn ngữ nên tòa tháp cao chọc trời trong mơ ước của con người đã chẳng thể nào thành sự. Họ phân tán tứ tung khắp nơi dưới vòm trời và thành phố để đời mà họ muốn kiến thiết cũng trôi vào dĩ vãng. Con người bắt đầu nói các thứ tiếng khác nhau và khoảng cách giữa người với người ngày càng xa cách. Họ đã chia rẽ và chẳng bao giờ còn có thể ngồi lại với nhau.
Các bạn thân mến,
Ngày nay, con người vẫn tiếp tục xây dựng những tòa tháp Babel cao chọc trời như thế. Đối với con người ngày nay, tháp Babel là cái tôi và chủ nghĩa cá nhân được đề cao một cách thái quá. Các bạn trẻ chúng ta ai cũng muốn mình là nhất, là “cái rốn của vũ trụ” để mọi người phải chiều theo ý muốn của mình. Khi muốn mình là người quan trọng nhất, các bạn đã hạ giá tha nhân và coi thường cả Thiên Chúa. Đành rằng việc các bạn càng ngày càng tự tin vào khả năng của chính mình không phải là điều xấu, nhưng tự tin quá mức và coi thường người khác và Thiên Chúa, thì các bạn cũng đang chống đối lại Thiên Chúa như dân Babel ngày xưa. Phàm điều gì bất tuân và chống lại Thiên Chúa, chẳng thể nào có thể tồn tại.
Dân Babel thất bại khi xây dựng tháp không chỉ vì chống đối Thiên Chúa nhưng còn vì đã chia rẽ nhau. Họ chia rẽ vì có những ý kiến trái ngược nhau về cách thức, hình dáng, mục tiêu để xây dựng tháp. Ý kiến khác nhau là điều bình thường nhưng họ đã tranh cãi với nhau quá quyết liệt, ai cũng đinh ninh ý kiến của mình là hay nhất nên mọi người khác phải nghe theo và phải phục tùng tôi. Với sự tự mãn và tự kiêu của chính mình, đến cả Thiên Chúa mà con người cũng chẳng xem ra gì thì làm sao họ có thể tôn trọng lẫn nhau được ? Đây mới là nguyên do chính yếu khiến tòa tháp Babel của con người mãi mãi chỉ có trong ước mơ. Con người không tôn trọng lẫn nhau vì không ai hiểu ai. Họ không hiểu nhau vì ai cũng khư khư giữ lấy cái tôi của chính mình. Như thế, việc hiểu nhau không chỉ hệ tại nơi những âm thanh có thể cảm nhận bằng thính giác nhưng là sự đồng thuận giữa nhiều cõi lòng.
Chúa Giêsu xuống thế làm người đã luôn tỏ ra thấu hiểu con người nhất. Ngài đã biết một người thu thuế tội lỗi như Giakêu cần mình như thế nào. Khi ông chẳng dám ngỏ lời thì Ngài đã chủ động thăm nhà ông và giúp ông làm cuộc hoán cải ngoạn mục để đổi đời. Như người bị bại liệt nằm 38 năm trời mà chẳng được ai đoài hoài giúp đỡ, Đức Giêsu đã đến và chữa lành cho người ấy mặc dù anh ta chưa hề ngỏ lời xin. Chẳng ai thấu hiểu nỗi đau thể xác và nỗi nhục nhằn về tinh thần mà người phụ nữ bị bắt quả tang phạm tội ngoại tình đã phải chịu, ngoại trừ Đức Giêsu. Ngài đã giúp chị thoát chết và còn cho chị cơ hội được làm lại cuộc đời. Như tông đồ trưởng Phêrô, Đức Giêsu biết ông mặc cảm với mình vì ông đã chối Ngài tới những ba lần. Ngài chỉ trắc nghiệm tình yêu của ông dành cho Ngài qua ba câu hỏi, như sự tha thứ cho ba lời phản bội Thầy công khai. Thế đó, Con Thiên Chúa xuống thế làm người luôn bày tỏ sự thấu hiểu con người trong khi con người lại chẳng muốn hiểu nhau.
Như thế, con người chẳng cần đến một tòa tháp Babel bằng gạch đá để có thể hiệp nhất với nhau. Điều con người cần làm là dẹp bỏ những tòa tháp Babel tự mãn tự kiêu ở trong lòng mình để chỉ tôn kính Thiên Chúa như tòa tháp vô hình vĩ đại nhất. Chỉ khi quy tụ xung quanh Thiên Chúa thì con người sẽ hiểu nhau và sẽ chẳng còn cảnh chia rẽ hay phân tách giữa người với người.
(Jos. Nguyễn Huy Mai, RadioVaticana 30.10.2014)